Trong bối cảnh hiện nay, hàng triệu hộ kinh doanh tại Việt Nam đang đối mặt với một giai đoạn chuyển đổi thuế quan trọng. Tuy nhiên, để quá trình này diễn ra suôn sẻ và hiệu quả, họ cần sự hỗ trợ và hướng dẫn cụ thể hơn ngoài các quy định có sẵn. Tính đến cuối năm 2024, Việt Nam có hơn 5,2 triệu hộ kinh doanh, trong đó khoảng 3,6 triệu hộ đã được quản lý thuế. Nhưng đến ngày 20/6/2025, chỉ có khoảng 45.247 hộ kinh doanh có doanh thu từ 1 tỷ đồng trở lên đã đăng ký sử dụng hóa đơn điện tử, một con số còn khiêm tốn so với mục tiêu quản lý toàn diện.
Quá trình chuyển đổi từ thuế khoán sang kê khai thuế, lập hóa đơn điện tử và phân luồng dòng tiền qua tài khoản riêng là hoàn toàn hợp lý trong dài hạn. Tuy nhiên, trong ngắn hạn, việc này đang tạo ra nhiều thách thức cho các hộ kinh doanh nhỏ, đặc biệt là về kỹ năng số, hiểu biết pháp lý và chi phí vận hành. Việc chuyển đổi này không chỉ là thay đổi kỹ thuật mà còn là một bước chuyển thể chế, đòi hỏi tư duy chính sách thấu đáo.
Luật sư Lê Thị Nhung, Giám đốc Công ty Luật L&A Legal Experts, cho rằng không thể áp dụng cùng một khuôn quản lý cho cả hộ kinh doanh có doanh thu lớn và nhỏ. Nếu không thiết kế chính sách mềm, hàng loạt hộ nhỏ sẽ chọn cách ngừng hoạt động hoặc chuyển sang phi chính thức. Bên cạnh đó, luật sư Nhung cũng cảnh báo về khoảng trống pháp lý trong quản lý dữ liệu số, đặc biệt là về chuẩn chia sẻ dữ liệu giữa các bên liên quan.
Đồng quan điểm, luật sư Nguyễn Đức Biên, Giám đốc Công ty Luật TNHH Đại La, cho rằng việc chuyển đổi chỉ bền vững nếu được phân loại theo nhóm đối tượng. Luật sư Biên nhấn mạnh rằng với những hộ nhỏ, nên áp dụng chính sách nương nhẹ, miễn xử phạt vi phạm lần đầu, hỗ trợ chi phí chuyển đổi và hướng dẫn kê khai. Điều này sẽ giúp giảm thiểu khó khăn và tạo điều kiện thuận lợi cho các hộ kinh doanh nhỏ trong quá trình chuyển đổi.
Tóm lại, để hỗ trợ hộ kinh doanh trong giai đoạn chuyển đổi thuế quan trọng này, cần có sự hỗ trợ và hướng dẫn cụ thể, cùng với việc phân loại theo nhóm đối tượng để xây dựng chính sách phù hợp. Việc này không chỉ giúp các hộ kinh doanh nhỏ vượt qua khó khăn mà còn đóng góp vào mục tiêu quản lý thuế toàn diện và minh bạch. Mọi thông tin chi tiết về chính sách và hướng dẫn có thể được tìm thấy tại trang web của Chính phủ Việt Nam hoặc các nguồn tin cậy khác.
