Ngày 27 tháng 7 năm 2024, tại xã Gia Phù, tỉnh Sơn La, một sự kiện lịch sử đã diễn ra với lễ dâng hương tại Đền thờ Đại tướng Võ Nguyên Giáp và khánh thành công trình thuyết minh du lịch số tại Khu di tích lịch sử kháng chiến chống Pháp, rừng bản Nhọt. Sự kiện này đánh dấu một mốc quan trọng trong việc bảo tồn và phát huy giá trị của khu di tích lịch sử, đồng thời thể hiện lòng biết ơn sâu sắc đối với Đại tướng Võ Nguyên Giáp và Đoàn quân trong chiến dịch Điện Biên Phủ.

Khu rừng bản Nhọt, được biết đến với tên gọi “Rừng Đại tướng Võ Nguyên Giáp”, là một di tích lịch sử quan trọng và biểu tượng tình cảm của đồng bào các dân tộc tỉnh Sơn La dành cho Đại tướng và Đoàn quân. Nằm ven Quốc lộ 37, khu rừng này có diện tích gần 200 ha, được hình thành từ 2 dãy núi bao bọc, sở hữu không khí trong lành quanh năm. Vào năm 1954, Đại tướng Võ Nguyên Giáp và Đoàn quân giải phóng đã dừng chân và đóng quân tại đây trên đường tiến lên Điện Biên tham gia Chiến dịch Điện Biên Phủ.

Được công nhận là di tích lịch sử cấp tỉnh vào năm 2008, đến năm 2020, tỉnh Sơn La đã triển khai dự án tu bổ, tôn tạo và phát huy giá trị Khu di tích lịch sử kháng chiến chống Pháp rừng bản Nhọt. Dự án này không chỉ nhằm tạo điểm đến cho du khách trong hành trình về chiến trường xưa mà còn thực hiện đạo lý “Uống nước nhớ nguồn” của dân tộc. Công trình bảo vệ rừng, tu bổ, tôn tạo và phát huy giá trị Khu di tích lịch sử Kháng chiến chống Pháp khu rừng bản Nhọt được khánh thành vào năm 2021.

Nơi đây không chỉ giúp người dân và du khách sống lại không khí hào hùng của Đoàn quân giải phóng mà còn mang đến không gian thiêng liêng và trong lành. Với việc Ủy ban MTTQ Việt Nam xã Gia Phù triển khai công trình thuyết minh du lịch số, du khách có thể dễ dàng tìm hiểu về thân thế, cuộc đời, sự nghiệp của Đại tướng Võ Nguyên Giáp cũng như lịch sử và giá trị văn hóa của khu di tích thông qua việc quét mã QR tại cổng vào khu di tích và khu vực Đền thờ Đại tướng Võ Nguyên Giáp.

Sự kiện này đánh dấu bước đột phá trong việc ứng dụng công nghệ số vào hoạt động quảng bá du lịch gắn với văn hóa, lịch sử trên địa bàn xã Gia Phù. Hơn nữa, đây cũng là hoạt động thiết thực kỷ niệm 78 năm ngày Thương binh – Liệt sĩ, chào mừng Đại hội đại biểu Đảng bộ xã Gia Phù lần thứ nhất, nhiệm kỳ 2025-2030, hướng tới Đại hội đại biểu toàn quốc lần thứ XIV của Đảng.

Không chỉ là một địa điểm du lịch, khu di tích rừng bản Nhọt còn là nơi để thế hệ trẻ hôm nay và mai sau tìm hiểu về lịch sử, văn hóa và truyền thống của dân tộc. Qua đó, tiếp tục củng cố mối quan hệ giữa các thế hệ, đồng thời phát huy tinh thần đoàn kết, trách nhiệm trong việc bảo vệ và phát triển những giá trị lịch sử và văn hóa quý báu của dân tộc.

Sự kiện này cũng gửi gắm thông điệp về việc bảo tồn và phát huy giá trị của những di tích lịch sử, không chỉ như một phần của quá khứ mà còn như một cầu nối đến tương lai. Trên cơ sở đó, tiếp tục tăng cường giao lưu, hợp tác và quảng bá hình ảnh đất nước, văn hóa và con người Việt Nam đến với bạn bè quốc tế.

Trong những năm gần đây, ngành văn hóa tỉnh Đồng Nai đã tích cực triển khai các giải pháp ứng dụng công nghệ số nhằm lưu trữ, giới thiệu và lan tỏa giá trị văn hóa, lịch sử của địa phương. Các đơn vị thuộc ngành văn hóa trên địa bàn tỉnh đã đẩy mạnh ứng dụng công nghệ trong hoạt động văn hóa, tạo ra những trải nghiệm mới mẻ cho người dân.

Trung tâm Văn hóa – điện ảnh Đồng Nai là một trong những đơn vị đi đầu trong việc ứng dụng công nghệ số. Đơn vị này đã tổ chức triển lãm thực tế ảo với chủ đề về văn hóa, con người Đồng Nai, đờn ca tài tử… Các triển lãm này được thiết kế dưới dạng 3D kết hợp với âm thanh, lời thuyết minh giúp tái hiện không gian văn hóa Đồng Nai một cách sinh động, gần gũi. Người xem có thể truy cập vào không gian ảo này mọi lúc, mọi nơi thông qua website và các nền tảng mạng xã hội.

Bên cạnh đó, Trung tâm Văn hóa – điện ảnh Đồng Nai còn tích cực livestream, phát sóng trực tuyến trên fanpage của trung tâm các chương trình văn nghệ, tuyên truyền lưu động. Chỉ tính từ đầu tháng 7 năm 2025 đến nay, đã có hơn 10 buổi diễn văn nghệ tại các phường, xã trên địa bàn tỉnh.

Nhà hát Nghệ thuật Đồng Nai cũng duy trì hình thức live stream trên fanpage để giới thiệu các chương trình nghệ thuật, vở cải lương và trích đoạn cải lương. Công chúng trong và ngoài tỉnh có thể thưởng thức và xem bất cứ lúc nào các chương trình nghệ thuật mang đậm bản sắc văn hóa Đồng Nai do nhà hát thực hiện.

Tại Thư viện Đồng Nai, quá trình số hóa tài liệu đang diễn ra mạnh mẽ. Hàng ngàn đầu sách về lịch sử, văn hóa Đồng Nai đã được số hóa, tích hợp mã QR để phục vụ bạn đọc tra cứu từ xa. Thư viện cũng xây dựng mô hình trải nghiệm lịch sử thông qua hệ thống màn hình tương tác và mô phỏng thực tế ảo.

Các di tích trên địa bàn tỉnh cũng gắn mã QR để người dân có thể tra cứu thông tin trực tiếp tại điểm tham quan. Mỗi mã QR như một kho tư liệu thu nhỏ, giúp du khách tìm hiểu giá trị di tích một cách chủ động, không cần phụ thuộc vào hướng dẫn viên.

Bảo tàng Đồng Nai xây dựng các tour tham quan thực tế ảo tại hệ thống di tích, giúp người dân ở xa có thể tham quan trực tuyến. Đây là cách làm sáng tạo, hiệu quả trong bối cảnh hội nhập và chuyển đổi số.

Tỉnh ủy viên, Giám đốc Sở Văn hóa, thể thao và du lịch Lê Thị Ngọc Loan cho biết, ngành sẽ tiếp tục đẩy mạnh thực hiện chuyển đổi số trên lĩnh vực văn hóa, thể thao và du lịch; hoàn thiện cơ sở dữ liệu ngành, bảo đảm kết nối, tích hợp đồng bộ với hệ thống cơ sở dữ liệu quốc gia.

Phó giám đốc Bảo tàng Đồng Nai Phạm Văn Minh cho biết, bảo tàng sẽ tiếp tục số hóa các hiện vật bảo tàng, trong đó tập trung vào các hiện vật tiêu biểu. Sau khi số hóa, bảo tàng sẽ xây dựng không gian trưng bày ảo tại các phòng trưng bày chuyên đề.

Công nghệ số đã và đang giúp những không gian lưu trữ văn hóa, lịch sử truyền thống của Đồng Nai được mở rộng, đưa di sản đến gần hơn với cộng đồng. Đây không chỉ là xu thế mà còn là giải pháp lâu dài để giữ gìn và phát huy các giá trị văn hóa, lịch sử cho thế hệ mai sau.