Họa sĩ Lê Thiết Cương, một trong những tên tuổi tiêu biểu của nền nghệ thuật Việt Nam, đã qua đời vào ngày 18/7 tại Hà Nội, để lại bao tiếc thương cho cộng đồng văn nghệ sĩ. Với phong cách hội họa tối giản độc đáo, kết hợp giữa giáo lý Phật giáo và tinh thần nghệ thuật đương đại, ông đã tạo nên những dấu ấn sâu đậm trong lòng công chúng.

Trước khi ra đi, Lê Thiết Cương vẫn tràn đầy khao khát sống và yêu, thể hiện qua việc tìm kiếm nguồn cảm hứng từ âm nhạc và thơ ca. Sự nghiệp của ông là một hành trình không ngừng nghỉ, gắn bó với nghệ thuật hơn nửa thế kỷ. Sinh ra trong gia đình có truyền thống nghệ thuật, với cha là nhà biên kịch, nhà thơ Lê Nguyên, và mẹ là nhà quay phim Đỗ Phương Thảo, Lê Thiết Cương được tiếp xúc với nghệ thuật từ rất sớm. Ông bắt đầu học vẽ từ năm 11 tuổi và sau đó tốt nghiệp khoa thiết kế mỹ thuật tại Trường Đại học Sân khấu – Điện ảnh Hà Nội.

Phong cách hội họa của Lê Thiết Cương được đặc trưng bởi sự tối giản, tiết chế tối đa từ bố cục, đường nét đến màu sắc. Ông tin rằng sự tối giản là con đường dẫn đến sự minh triết và tinh thần trong nghệ thuật. Qua các tác phẩm của mình, từ tranh trên canvas đến tranh trên gốm và các tác phẩm điêu khắc, ông đã thể hiện một cách thuyết phục quan điểm nghệ thuật của mình.

Không chỉ là một họa sĩ tài năng, Lê Thiết Cương còn là một nhà phê bình nghệ thuật uy tín. Ông đã xuất bản nhiều cuốn sách về nghệ thuật, như ‘Thấy’ (2017) và ‘Trò chuyện với hội họa’ (2025), nhận được nhiều lời khen ngợi từ giới văn nghệ sĩ về khả năng phân tích và đánh giá nghệ thuật của mình.

Cuộc đời của Lê Thiết Cương được đánh dấu bằng nhiều mối quan hệ chặt chẽ với các nghệ sĩ và văn nhân khác. Ông được biết đến là người hào hiệp, trượng nghĩa và luôn sẵn sàng giúp đỡ bạn bè và đàn em. Những ai từng tiếp xúc với ông đều cảm nhận được sự nồng hậu và sự khích lệ mà ông dành cho mọi người.

Trước khi qua đời, Lê Thiết Cương đã hoàn thiện nhiều dự án nghệ thuật, bao gồm cả triển lãm và sách. Ông đã để lại nhiều ấn phẩm và tác phẩm nghệ thuật quý giá cho giới văn nghệ sĩ Việt Nam. Sự ra đi của ông để lại một khoảng trống lớn, nhưng di sản nghệ thuật mà ông để lại sẽ tiếp tục được phát huy, truyền tải tinh thần nghệ thuật và giá trị thẩm mỹ đến thế hệ sau.

Ngày 17/7 vừa qua, tại Hà Nội, họa sĩ Lê Thiết Cương, một trong những nhân vật hàng đầu của hội họa đương đại Việt Nam, đã ra đi, hưởng thọ 64 tuổi. Sự ra đi đột ngột của ông đã gây nên một làn sóng tiếc thương sâu sắc trong lòng bạn bè thân hữu, giới nghệ sĩ và những người yêu mến nghệ thuật.

Lê Thiết Cương là một cái tên không còn xa lạ trong làng nghệ thuật Việt Nam. Ông là một người có cuộc sống tài hoa và phóng khoáng, luôn mang trong mình một tinh thần lạc quan và niềm đam mê cháy bỏng đối với nghệ thuật. Cuộc đời riêng tư của ông có nhiều gập ghềnh, nhưng tình yêu nghệ thuật và sự hào phóng trong tâm hồn luôn là điểm tựa giúp ông vượt qua mọi thử thách. Ông là tri kỷ của nhiều nhà văn, nhà thơ, nhà nghiên cứu, diễn viên, hoa hậu… và đã biến căn nhà số 39 Lý Quốc Sư (Hà Nội) thành một điểm hẹn quen thuộc của văn nghệ sĩ cả nước.

Nhà thơ Nguyễn Quang Thiều, một người bạn thân thiết của Lê Thiết Cương, đã hồi tưởng lại giây phút tiễn biệt ông với sự nghẹn ngào: “Khi mấy anh em chúng tôi vào bệnh viện, Cương nói: Cầm tay tôi đi. Tôi cầm tay Cương và biết đó là lần cuối. Dù các bác sĩ không thể can thiệp gì thêm, Cương vẫn nhất quyết ở lại bệnh viện với hy vọng mong manh. Cương không đầu hàng, vẫn kiên cường đối mặt với lằn ranh sinh tử, đúng như tính cách bền bỉ, bất khuất đã theo anh suốt cuộc đời.”

Nhà thơ Lê Thiếu Nhơn gọi sự ra đi của Lê Thiết Cương là “Lê Thiết Cương trở về miền tối giản của riêng mình”. Theo anh, từ tranh sơn dầu đến sơn mài, Lê Thiết Cương đã giữ vững phong cách riêng của mình – kết hợp chất liệu truyền thống, kỹ thuật truyền thống, nhưng tạo hình hiện đại, nghiêng về đồ họa, với những mảng phẳng và đậm nhạt sâu sắc. Sự nghiệp nghệ thuật của ông là một hành trình nghiêm khắc và cao độ, với những lời tâm sự chân thành: “Một đời làm nghệ thuật vẽ được mấy tranh đẹp, nhầm lẫn, sai lầm, mò mẫm là chính, hoang mang, ảo tưởng là chính… Nhưng đó là cuộc sống – có hay có dở, có thăng có trầm và nghệ thuật cũng sinh động như vậy”.

Người nghệ sĩ tài hoa Lê Thiết Cương đã lặng lẽ rời khỏi thế gian, nhưng như nhà thơ Hữu Việt mượn lời Gabriel García Márquez để nói: “Người ta không chết khi trái tim ngừng đập, mà là khi bị lãng quên”. Lê Thiết Cương sẽ không bị lãng quên. Ông sẽ tiếp tục sống, qua những bức tranh, câu chữ, buổi trò chuyện nghệ thuật và trong ký ức của những người ở lại. Tác động của ông đối với nền nghệ thuật Việt Nam sẽ mãi là một nguồn cảm hứng cho các thế hệ nghệ sĩ và công chúng yêu nghệ thuật sau này.

Lê Thiết Cương, một cái tên đã trở thành biểu tượng của sự tận tâm và đam mê trong lĩnh vực nghệ thuật, đã ra đi vào ngày 17/7/2025, để lại bao nỗi tiếc thương cho cộng đồng nghệ thuật và những người yêu văn hóa.

Người nghệ sĩ chân chính này đã để lại dấu ấn sâu đậm trong lòng công chúng với những câu chuyện về hội họa, những chia sẻ chân thực và sâu sắc về đời sống và văn hóa, đặc biệt là tình yêu và sự đam mê với gốm. Sinh năm 1962, Lê Thiết Cương là một họa sĩ có phong cách riêng biệt, được biết đến với triết lý về sự tối giản trong nghệ thuật. Anh đã chọn “con đường tối giản để đi về bến của mình”, như một cách để tìm kiếm sự bình yên và ý nghĩa trong cuộc sống.

Đặc biệt, gốm là chất liệu mà Lê Thiết Cương yêu thích và dành nhiều tâm huyết. Anh đã không ngừng học hỏi và tìm hiểu về gốm, từ kỹ thuật tạo hình, men, than củi, lò nung, đến việc vẽ họa tiết lên sản phẩm trước khi cho vào lò. Sự đam mê với gốm đã dẫn đến nhiều triển lãm và hoạt động nghệ thuật đặc biệt, thể hiện tài năng và tâm hồn của người nghệ sĩ.

Một trong những sự kiện đáng chú ý trong sự nghiệp của Lê Thiết Cương là triển lãm “Con giống” tại Bảo tàng Mỹ thuật Đà Nẵng vào năm 2022. Triển lãm này đã để lại nhiều dấu ấn trong đời sống mỹ thuật của Đà Nẵng, khẳng định vị thế của Lê Thiết Cương trong cộng đồng nghệ thuật.

Không chỉ vậy, Lê Thiết Cương còn dành nhiều tâm sức để thúc đẩy sáng tạo nghệ thuật cho các nghệ sĩ trẻ. Anh đã hỗ trợ và chia sẻ kinh nghiệm với Lê Ngọc Thuận, chủ nhân của Cococasa Gallery tại Hội An, trong việc phát triển tài năng và gây dựng sự nghiệp.

Với gốm, Lê Thiết Cương không chỉ thấy được cái hay và cái đẹp, mà còn thấy được sự kết nối giữa con người với thiên nhiên, giữa người nghệ nhân với sản phẩm của mình. Anh đã khẳng định rằng gốm Việt Nam có giá trị cao và độc đáo, được thế giới công nhận và đánh giá cao.

Qua những hoạt động nghệ thuật của mình, Lê Thiết Cương đã để lại nhiều ân tình cho giới nghệ thuật và những người yêu văn hóa. Dù đã ra đi, nhưng những gì anh để lại sẽ còn mãi là một phần của lịch sử nghệ thuật Việt Nam, là nguồn cảm hứng và động lực cho các thế hệ nghệ sĩ sau này.

Lê Thiết Cương đã có nhiều triển lãm và hoạt động nghệ thuật trong suốt sự nghiệp của mình. Một trong những triển lãm đáng chú ý gần đây là “Gốm Thiệp”, được tổ chức tại Hội An vào tháng 6 vừa qua. Đây là một triển lãm đặc biệt, với gốm là chất liệu chính, thể hiện sự sáng tạo và tài năng của người nghệ sĩ.

Ngoài ra, Lê Thiết Cương còn có những chia sẻ sâu sắc về nghệ thuật và cuộc sống. Như khi anh nói về chiếc then cửa nghệ thuật, rằng nó đã giữ yên được cho ngôi nhà, giữ yên được lòng người, thì mới có thể giúp cho dân tộc này đi qua được “mùa chiến tranh” để đến với hòa bình.

Dù đã ra đi, nhưng những tư tưởng và triết lý về nghệ thuật của Lê Thiết Cương sẽ còn mãi là một phần của di sản văn hóa Việt Nam, là nguồn cảm hứng và động lực cho các thế hệ nghệ sĩ và những người yêu văn hóa Việt Nam.

Nghệ sĩ Lê Thiết Cương, một biểu tượng tiêu biểu của phong trào mỹ thuật đương đại Việt Nam, đã ra đi vào ngày 17/7 vừa qua, hưởng thọ 63 tuổi. Sự ra đi đột ngột của ông đã để lại một khoảng trống lớn trong lòng những người yêu nghệ thuật và giới mỹ thuật Việt Nam.

Lê Thiết Cương, sinh năm 1962, đã nổi tiếng với phong cách hội họa tối giản độc đáo, vừa sâu sắc về triết lý vừa giàu chất thơ. Với lối sáng tạo riêng biệt, ông đã thể hiện sự gắn bó sâu sắc với văn học và luôn sẵn sàng hỗ trợ những người viết. Không chỉ là một họa sĩ tài hoa, Lê Thiết Cương còn là một nhà văn hóa tâm huyết, dành trọn tâm sức cho sự nghiệp nghệ thuật của mình.

Ông Lương Xuân Đoàn, Chủ tịch Hội Mỹ thuật Việt Nam, đánh giá cao phong cách độc đáo của Lê Thiết Cương: “Lê Thiết Cương có phong cách vẽ tranh tối giản không ai có. Tranh của Cương rất nhẹ nhàng, ông là người duy nhất theo đuổi phong cách tối giản ở Việt Nam.” Ông cũng nhấn mạnh rằng Lê Thiết Cương đã góp phần làm đa dạng hóa nền mỹ thuật và sân khấu Việt Nam thông qua các hoạt động sáng tác, viết lý luận phê bình và vai trò giám tuyển trong nhiều triển lãm nghệ thuật.

Nhà thơ Nguyễn Quang Thiều, Chủ tịch Hội Nhà văn Việt Nam, chia sẻ về những giây phút cuối cùng bên cạnh họa sĩ Lê Thiết Cương: “Cương vẫn quyết tâm chống lại thần chết, không chịu khuất phục đúng như con người Cương trong mọi thăng trầm mà anh đã đi qua.” Ông nhìn nhận rằng Lê Thiết Cương ra đi khi mới 63 tuổi, một chặng đời chưa dài nhưng dày đặc trải nghiệm và cống hiến cho nghệ thuật.

Nhà phê bình Phạm Xuân Nguyên bày tỏ sự tiếc nuối về sự ra đi của họa sĩ Lê Thiết Cương: “Sự ra đi của họa sĩ Lê Thiết Cương là một mất mát lớn. Với tôi, Lê Thiết Cương là một họa sĩ tài năng, một người làm nghề nghiêm túc và trân trọng giá trị của các bậc tiền bối cũng như đồng nghiệp cùng thời.” Ông cũng đánh giá cao khả năng viết của Lê Thiết Cương, cho rằng ông viết bằng một lối văn tinh tế, sắc sảo, thể hiện rõ chiều sâu tư duy và cá tính nghệ thuật riêng.