Bộ Văn hóa, Thể thao và Du lịch gần đây đã công bố việc công nhận nghề gốm Mỹ Thiện tại thị trấn Châu Ổ, huyện Bình Sơn, tỉnh Quảng Ngãi (nay là xã Bình Sơn) là Di sản văn hóa phi vật thể quốc gia. Với việc này, nghề gốm Mỹ Thiện được xếp vào loại hình ‘Nghề thủ công truyền thống’ và trở thành một phần quan trọng trong kho tàng di sản văn hóa phi vật thể của quốc gia.

Làng gốm Mỹ Thiện có lịch sử hình thành từ thế kỷ XVIII và từng là một làng nghề thủ công truyền thống với hàng chục gia đình chuyên sản xuất đồ gốm. Các sản phẩm gốm tại đây nổi tiếng với nhiều sản phẩm gia dụng tinh xảo như chum, ghè, vò, thạp, ché, bình vôi, hũ, chậu kiểng, độc bình, bình hoa, lư hương, ấm trà, tượng động vật… Sự đa dạng của các sản phẩm gốm Mỹ Thiện đã thể hiện sự tài hoa và sáng tạo của các nghệ nhân trong làng nghề.

Một trong những đặc trưng của gốm Mỹ Thiện là kỹ thuật tráng men với màu sắc phong phú như tím đậm, tím nhạt, da lươn, vàng, vàng ánh xanh ngọc, xanh rêu. Hoa văn trang trí trên gốm cũng rất đa dạng, thể hiện hình ảnh rồng, phụng, hoa, lá, 12 con giáp… mang đậm bản sắc văn hóa truyền thống. Những đặc trưng này đã làm cho gốm Mỹ Thiện trở thành một biểu tượng văn hóa đặc sắc của tỉnh Quảng Ngãi.

Trước đây, làng gốm Mỹ Thiện từng được quan Tuần phủ Quảng Ngãi Nguyễn Bá Trác ghi chép trong điều trần gửi vua Bảo Đại. Các nghệ nhân tại đây từng được vời vào Phủ Chúa Nguyễn để chế tác gốm phục vụ hoàng gia và làm cống phẩm, tặng phẩm. Điều này đã chứng minh rằng gốm Mỹ Thiện đã từng là một phần quan trọng trong văn hóa và lịch sử của triều đình nhà Nguyễn.

Hiện nay, chỉ còn vợ chồng nghệ nhân Đặng Văn Trịnh và bà Phạm Thị Thu Cúc là người giữ nghề cha ông để lại. Để thích ứng với thị trường, ông Trịnh đã học hỏi thêm kỹ thuật từ cha mình và phục hồi công thức pha men cổ từ đá núi địa phương. Ông đã cố gắng bảo tồn và phát huy nghề gốm truyền thống của gia đình mình.

Sản phẩm gốm của ông Trịnh đã được UBND tỉnh Quảng Ngãi công nhận OCOP 3 sao và đang hoàn tất hồ sơ để xét duyệt lên 4 sao. Cơ sở sản xuất của ông cũng trở thành điểm đến cho du khách, học sinh đến tham quan, trải nghiệm làm gốm. Việc kết hợp giữa bảo tồn nghề gốm và phát triển du lịch đã giúp ông Trịnh có thể giới thiệu nghề gốm truyền thống của mình đến với công chúng.

Tỉnh Quảng Ngãi đang hướng đến phát triển du lịch văn hóa làng nghề, gắn kết làng nghề với các tour du lịch văn hóa, du lịch trải nghiệm. Dự kiến, tỉnh sẽ đầu tư hạ tầng cho làng nghề, xây dựng không gian trưng bày, tạo điểm nhấn gắn với các danh thắng. Điều này sẽ giúp cho làng gốm Mỹ Thiện trở thành một điểm đến hấp dẫn cho du khách.

Gìn giữ di sản không chỉ là bảo tồn một nghề, mà còn là giữ gìn một phần hồn cốt văn hóa dân tộc. Mỹ Thiện – ngôi làng đỏ lửa suốt hơn hai thế kỷ – đang hồi sinh bằng chính bàn tay, khối óc và tình yêu nghề của những người con xứ Quảng. Việc bảo tồn và phát huy làng nghề gốm truyền thống gắn với phát triển du lịch sẽ giúp tạo ra những cơ hội kinh tế mới cho cộng đồng địa phương, đồng thời góp phần bảo vệ và phát huy giá trị của di sản văn hóa phi vật thể quốc gia.

Công nghệ 4.0 đang đóng vai trò quan trọng trong việc bảo tồn và phát huy giá trị di sản văn hóa tại Việt Nam. Sự tích hợp của công nghệ vào các bảo tàng và di tích lịch sử đã giúp không gian văn hóa trở nên sống động và hấp dẫn hơn, đặc biệt là đối với thế hệ trẻ. Sự đổi mới này không chỉ giúp bảo tồn di sản văn hóa mà còn tạo ra những trải nghiệm mới mẻ cho người tham quan.

Một trong những ví dụ nổi bật là Bảo tàng Mỹ thuật Việt Nam, nơi công nghệ 4.0 đã biến những tác phẩm nghệ thuật thành “câu chuyện hình ảnh sống”. Thông qua việc ứng dụng công nghệ, người xem có thể tương tác và khám phá các tác phẩm nghệ thuật một cách sâu sắc hơn. Từ năm 2021, lượng khách trẻ đến bảo tàng đã tăng vọt lên 40% tổng lượng khách tham quan. Không chỉ đến để học hỏi, nhiều người trẻ còn chia sẻ trải nghiệm của mình trên mạng xã hội, tạo ra hiệu ứng lan tỏa mạnh mẽ.

Văn Miếu – Quốc Tử Giám cũng là một điểm đến nổi bật với việc ứng dụng công nghệ 4.0 trong việc tái hiện truyền thống khoa cử xưa. Công nghệ 3D mapping, thực tế tăng cường (AR) và trí tuệ nhân tạo (AI) đã được sử dụng để tạo ra những trải nghiệm mới mẻ cho khách tham quan. Hệ thống trợ lý du lịch ảo, tour tham quan ảo 3D, và trải nghiệm VR360 cho phép khách tham quan khám phá di tích ở mọi lúc, mọi nơi.

Các buổi trình diễn ánh sáng 3D mapping ban đêm tại Văn Miếu đã biến nơi này thành một không gian văn hóa sáng tạo, giao thoa giữa truyền thống và hiện đại. Những sự kiện này không chỉ thu hút đông đảo du khách mà còn giúp quảng bá di sản văn hóa Việt Nam đến với công chúng quốc tế. Qua đó, việc “đánh thức” di sản bằng công nghệ không chỉ là xu hướng mà đang trở thành sứ mệnh chung.

Mục tiêu của việc ứng dụng công nghệ vào di sản văn hóa là giúp mỗi di sản có cơ hội kể lại câu chuyện của mình theo ngôn ngữ mới, lay động và lan tỏa trong cộng đồng số. Qua sự tích hợp của công nghệ, di sản văn hóa không chỉ được bảo tồn mà còn trở nên sống động và gần gũi hơn với công chúng. Điều này không chỉ góp phần phát huy giá trị di sản văn hóa mà còn quảng bá vẻ đẹp văn hóa Việt Nam đến với thế giới.

Trong tương lai, việc ứng dụng công nghệ 4.0 trong lĩnh vực di sản văn hóa sẽ tiếp tục được đẩy mạnh. Các công nghệ mới như trí tuệ nhân tạo, thực tế ảo và thực tế tăng cường sẽ được áp dụng rộng rãi để tạo ra những trải nghiệm mới mẻ cho người tham quan. Qua đó, di sản văn hóa Việt Nam sẽ được quảng bá đến với công chúng quốc tế một cách rộng rãi hơn, góp phần phát triển du lịch văn hóa và kinh tế địa phương.

Trước những lợi ích mà công nghệ 4.0 mang lại, nhiều bảo tàng và di tích lịch sử tại Việt Nam đã và đang triển khai việc ứng dụng công nghệ vào hoạt động bảo tồn và phát huy giá trị di sản văn hóa. Sự hợp tác giữa các cơ quan quản lý, các chuyên gia và doanh nghiệp công nghệ sẽ là chìa khóa để mở ra những cơ hội mới trong lĩnh vực này.

Phương Mỹ Chi – Cô Bé Dân Ca Đã Lớn và Tỏa Sáng Trên Con Đường Văn Hóa Việt Nam

Con đường mà Phương Mỹ Chi đã đi qua là một hành trình văn hóa toàn hảo của V-pop. Từ một cô bé hát dân ca trên sân khấu Giọng hát Việt nhí năm 2013, đến nay cô đã trở thành một trong những nghệ sĩ trẻ sáng giá của Việt Nam. Với giọng hát mộc mạc, phong nhiêu, ngọt ngào và tình tứ của dân ca Việt Nam, Phương Mỹ Chi đã làm say lòng nhiều người.

Cô đã kết hợp các chất liệu dân gian truyền thống với bản phối hiện đại, cùng hiệu ứng thị giác ấn tượng của võ thuật, trang phục, để làm cho màu sắc văn hóa địa phương nở rộ. Qua các hoạt động nghệ thuật của mình, Phương Mỹ Chi đã chứng minh rằng văn hóa Việt Nam không chỉ sâu sắc mà còn có thể hòa quyện với phong cách hiện đại để tạo nên những điều mới mẻ và thú vị.

Sau nhiều năm, Phương Mỹ Chi đã lớn và tỏa sáng mãnh liệt nhất. Cô đang tham gia hai show hot là Em xinh say hi và Sing! Asia 2025. Ở show nào, cô cũng ‘sáng’ theo cách rất riêng. Một bên là ’em xinh’ lầy lội, máu lửa và đầy tính giải trí. Một bên ‘flex’ văn hóa Việt Nam hết cỡ trên sân chơi âm nhạc khu vực, mang theo tinh thần kết nối và tôn vinh sự đa dạng của các quốc gia.

Phương Mỹ Chi đã ra các album, đĩa mở rộng như Quê em mùa nước lũ, Thương về miền Trung, 16 xuân trăng, Bolero lâu phai. Cô cũng thử sức cover nhạc ballad song vẫn dựa trên nguồn ca khúc cũ. Bước ra từ mảnh đất dân ca, vùng vẫy, tưới tắm trong dòng chảy văn hóa đó chục năm trời, Chi không ‘an toàn ngủ quên’ mãi, cũng không muốn dứt khỏi ‘mỏ quặng’ đã làm nên tên tuổi mình.

Album tự sản xuất Vũ trụ cò bay (hợp tác cùng DTAP năm 2023) – album nhạc pop đầu tiên trong sự nghiệp, mang phong cách folktronica (dân gian điện tử), lấy cảm hứng từ các tác phẩm văn học Việt Nam, đã giúp Phương Mỹ Chi ‘thăng hạng’. Từ đó, cô như tìm ra con đường chân ái. Để đến Sing! Asia 2025, Phương Mỹ Chi (cùng DTAP) đã đẩy chất văn hóa dân gian và truyền thống đó lên một nấc thang mới.

Với màn trình diễn đáng khen ngợi, văn hóa Việt Nam đang ngày một toàn hảo trên con đường Chi đi, tức văn hóa có thể ‘nói chuyện’ và đi xa. Giám khảo người Singapore Lý Vệ Tôn nhận xét Phương Mỹ Chi ‘đã làm cho bạn bè thế giới biết nhạc châu Á của chúng ta có thể tuyệt vời như vậy’. Điều này cho thấy rằng, với sự sáng tạo và nỗ lực không ngừng, Phương Mỹ Chi đã góp phần quảng bá văn hóa Việt Nam ra quốc tế, đồng thời mở ra cánh cửa cho các nghệ sĩ trẻ Việt Nam có thể tỏa sáng trên sân chơi âm nhạc quốc tế.

Qua hành trình của mình, Phương Mỹ Chi đã chứng minh rằng việc bảo tồn và phát huy văn hóa truyền thống không chỉ là trách nhiệm của một người mà còn là cơ hội để kết nối và tỏa sáng. Cô đã và đang là một hình mẫu cho các nghệ sĩ trẻ, không chỉ về tài năng mà còn về tinh thần cống hiến và sáng tạo trong việc quảng bá văn hóa Việt Nam.

Nhìn vào sự nghiệp của Phương Mỹ Chi, chúng ta có thể thấy rõ một điều rằng, với sự đam mê, sáng tạo và nỗ lực không ngừng, một người có thể đạt được thành công và tỏa sáng trên con đường văn hóa, đồng thời góp phần làm cho văn hóa Việt Nam ngày càng tỏa sáng trên thế giới.

Quần thể di tích và danh thắng Yên Tử – Vĩnh Nghiêm – Côn Sơn, Kiếp Bạc mới đây đã được Tổ chức Giáo dục, Khoa học và Văn hóa Liên Hợp Quốc (UNESCO) ghi danh vào Danh mục Di sản Văn hóa Thế giới. Đây là di sản thứ 9 của Việt Nam được vinh danh di sản thế giới. Quần thể di sản này trải dài trên địa bàn 3 tỉnh, thành phố, bao gồm Quảng Ninh, Bắc Ninh và Hải Phòng, với 12 điểm di tích và danh thắng được quy hoạch đồng bộ gắn kết thành một thể thống nhất cả về không gian và tâm linh.

Trong 12 điểm di tích thành phần của Quần thể di sản này, Bắc Ninh đóng góp 2 điểm là chùa Vĩnh Nghiêm và chùa Bổ Đà. Ông Mai Sơn, Phó Chủ tịch Thường trực UBND tỉnh Bắc Ninh, cho biết rằng việc nghiên cứu, xây dựng hồ sơ, thống nhất quản lý, bảo tồn và phát huy giá trị di sản của Quần thể di tích và danh thắng Yên Tử – Vĩnh Nghiêm – Côn Sơn, Kiếp Bạc là một thách thức lớn. Hồ sơ yêu cầu một khối lượng lớn thông tin và tư liệu khoa học để chứng minh giá trị nổi bật toàn cầu của di sản.

Việc tổng hợp, chỉnh sửa và bổ sung các thông tin theo yêu cầu của ICOMOS (Tổ chức tư vấn về bảo tồn di sản văn hóa của UNESCO) cũng đòi hỏi sự phối hợp chặt chẽ giữa các cơ quan, đơn vị liên quan. Đặc biệt, di tích chùa Vĩnh Nghiêm và chùa Bổ Đà tại Bắc Ninh được nhìn nhận là 2 trung tâm Phật giáo Trúc Lâm, có vai trò quan trọng trong việc duy trì và phát triển đạo Phật.

Tại đây, lưu giữ hệ thống mộc bản độc đáo, trong đó kho mộc bản lưu giữ tại chùa Vĩnh Nghiêm gồm 3.050 tấm mộc bản khắc kinh, sách thuốc, luật giới nhà Phật bằng chữ Hán, chữ Nôm đã được UNESCO ghi danh là Di sản tư liệu thuộc Chương trình Ký ức thế giới khu vực châu Á-Thái Bình Dương. Những tư liệu này không chỉ có giá trị về mặt lịch sử, văn hóa mà còn là minh chứng cho sự phát triển của Phật giáo tại Việt Nam.

Trước những thách thức và cơ hội mà việc trở thành Di sản Thế giới mang lại, tỉnh Bắc Ninh cam kết sẽ tiếp tục đầu tư, bảo tồn và phát huy giá trị của Quần thể di tích và danh thắng Yên Tử – Vĩnh Nghiêm – Côn Sơn, Kiếp Bạc, trong đó có hai di tích quan trọng của tỉnh là chùa Vĩnh Nghiêm và chùa Bổ Đà.

Làng Yên Lạc, thuộc xã Hạ Bằng, hiện lên như một bức tranh idyllic về một làng quê Việt Nam với hình ảnh cây đa, giếng nước, và sân đình quen thuộc. Nổi bật trong bức tranh đó là cây đa 9 gốc, với tuổi thọ hơn 500 năm, đã trở thành biểu tượng gắn liền với lịch sử và cuộc sống của nhiều thế hệ người dân nơi đây.

Cây đa cao lớn tỏa bóng mát cho đình làng Yên Lạc, bên dòng Tích Giang hiền hòa. Theo ghi chép của sử sách, cây đa được trồng vào năm Hồng Đức nguyên niên, 1469, cùng thời điểm dựng đình. Truyền thuyết dân gian cũng kể rằng cây đa này vô cùng thiêng liêng, đã che chở và hỗ trợ 3 vị tướng của làng, giúp vua Hùng bảo vệ được bờ cõi Văn Lang trong thời kỳ dựng nước.

Qua hơn 500 năm tồn tại, cây đa ban đầu chỉ có một gốc, nhưng hiện nay đã phát triển thêm 8 gốc nữa. Cây đa 9 gốc đã trải qua nhiều trận bão lớn, nhưng vẫn đứng vững, không bao giờ bị gãy. Chỉ thỉnh thoảng, những cành đa lâu ngày bị mục mới tự gãy xuống. Trong những năm chiến tranh, dù giặc đã tàn phá nhiều nơi trong thành phố, cây đa 9 gốc vẫn nguyên vẹn. Cây chưa bao giờ bị sâu bệnh hay bị tàn phá bởi bất kỳ nguyên nhân nào.

Trong quá trình thực hiện chương trình xây dựng nông thôn mới, xã Hạ Bằng ngày càng trở nên giàu đẹp. Cùng với sự phát triển kinh tế và hoàn thiện cơ sở hạ tầng, chính quyền và nhân dân trong xã luôn ý thức giữ gìn và phát huy giá trị những di sản mà cha ông đã để lại. Bà Nguyễn Kim Loan, Chủ tịch UBND xã Hạ Bằng, cho biết: “Gắn với xây dựng nông thôn mới, chính quyền và nhân dân xã Hạ Bằng luôn chú trọng bảo tồn, phát huy những giá trị văn hóa truyền thống tốt đẹp làm nền tảng cho sự phát triển.”

Từ ngàn xưa, hình ảnh cây đa, bến nước, sân đình đã trở thành biểu trưng đẹp đẽ trong tâm trí của người Việt về một làng quê thanh bình. Mỗi dịp lễ hội, các tổ chức như hội phụ nữ, thanh niên, thiếu nhi, cựu binh Yên Lạc lại tụ họp dưới tán đa này, duy trì nếp sống làng quê. Cây đa vì thế giống như một chứng nhân lặng lẽ, lưu giữ những ký ức, truyền thống tốt đẹp trong dòng chảy không ngừng của sự đổi thay và phát triển.

Chính quyền và nhân dân xã Hạ Bằng đã và đang tích cực bảo tồn và phát huy giá trị của cây đa 9 gốc, cũng như các di sản văn hóa khác trong xã. Việc bảo tồn và phát huy giá trị của cây đa không chỉ góp phần giữ gìn bản sắc văn hóa của dân tộc, mà còn tạo điều kiện cho việc phát triển du lịch, tăng thu nhập cho người dân địa phương.

Với những giá trị lịch sử, văn hóa và sinh thái đặc biệt, cây đa 9 gốc tại làng Yên Lạc, xã Hạ Bằng, đã trở thành một biểu tượng quý giá của nền văn hóa Việt Nam. Việc bảo tồn và phát huy giá trị của cây đa này là trách nhiệm của cả cộng đồng, nhằm giữ gìn và truyền tải những giá trị tốt đẹp này đến các thế hệ tương lai.

Lào Cai hiện có 56 di sản văn hóa phi vật thể được ghi danh vào Danh mục Di sản văn hóa phi vật thể quốc gia, trong đó có 3 di sản văn hóa phi vật thể đại diện của nhân loại. Tỉnh này đang tích cực bảo tồn và phát huy các giá trị văn hóa đặc sắc tiêu biểu, biến di sản thành tài sản để phát triển du lịch.

Xã Nghĩa Đô, nơi sinh sống của đồng bào Tày, là một điển hình về việc bảo tồn và phát triển văn hóa. Mới đây, Bộ Văn hóa, Thể thao và Du lịch đã thẩm định và ghi danh 2 di sản văn hóa phi vật thể của tỉnh Lào Cai vào Danh mục Di sản văn hóa phi vật thể quốc gia. Trong đó có loại hình di sản thuộc nhóm ẩm thực đầu tiên của Lào Cai là ‘Tri thức dân gian chế biến cá nướng, vịt bầu lam và rượu men lá của người Tày xã Nghĩa Đô’.

Ẩm thực ở Nghĩa Đô được đánh giá cao bởi sự độc đáo đến từ nguyên liệu, quy trình và cách thức làm ra món ăn. Các món ăn ở đây được làm từ những thực phẩm của địa phương như món ‘vịt bầu lam’ phải là loại vịt bầu cổ xanh có đặc điểm cổ rụt, thân hình bầu bĩnh, đầu to, chân ngắn. Không chỉ nổi tiếng về ẩm thực, các nghề thủ công truyền thống như kỹ thuật đan lát của người Tày Nghĩa Đô cũng thể hiện sự công phu và khéo léo của đôi tay.

Để phát huy sức mạnh văn hóa trong phát triển du lịch, biến di sản thành tài sản, cần sự vào cuộc bền bỉ, sáng tạo và chung tay đồng thuận của chính quyền và người dân. Mỗi di sản đều mang trong mình những câu chuyện hấp dẫn thể hiện nét đẹp văn hóa các tộc người.

Năm 2023, tổng lượng khách đến Nghĩa Đô đạt 21.000 lượt, doanh thu đạt khoảng 12,6 tỷ đồng. Năm 2024, lượng khách đạt 25.000 lượt, doanh thu từ du lịch cộng đồng khoảng 15 tỷ đồng. Khách quốc tế cũng bắt đầu tìm đến Nghĩa Đô như một nơi để ‘chạm’ vào vùng đất bản sắc nguyên sơ, chân thật.

Dự kiến đến năm 2030, địa phương đón khoảng 16,5 triệu lượt khách, doanh thu du lịch ước đạt 74,8 nghìn tỷ đồng, trở thành ngành kinh tế mũi nhọn, góp phần quan trọng vào tăng trưởng GRDP của tỉnh. Bằng cách bảo tồn và phát huy các giá trị văn hóa đặc sắc, Lào Cai đang tích cực biến di sản thành tài sản để phát triển du lịch, góp phần thúc đẩy sự phát triển kinh tế – xã hội của tỉnh.

Hiện tại, tại Mơ Artspace ở quận Hoàn Kiếm, Hà Nội, đang diễn ra cuộc trưng bày hội họa với tựa đề ‘Di sản cũ – Linh hồn mới’ cho đến ngày 2 tháng 8. Sự kiện này giới thiệu những tác phẩm mỹ thuật đặc sắc của cố họa sĩ Công Quốc Hà, người đã để lại dấu ấn sâu đậm trong lĩnh vực nghệ thuật Việt Nam. Không chỉ dừng lại ở các tác phẩm tranh quen thuộc với đề tài thiếu nữ, hoa, và phố Hà Nội, cuộc trưng bày còn giới thiệu những sáng tác cuối đời của ông trên nhiều chất liệu như sơn mài, acrylic, và sơn dầu.

Những tác phẩm này hé lộ một Công Quốc Hà ‘phá cách’ và bay bổng với màu và khối, mang hơi thở của đời sống hiện đại. Bên cạnh các tác phẩm hội họa, không gian trưng bày còn được sắp đặt với các kỷ vật và video tư liệu về cuộc đời và sự nghiệp của cố họa sĩ, giúp công chúng có cái nhìn sâu sắc hơn về cuộc đời và tác phẩm của ông.

Họa sĩ Công Quốc Hà sinh năm 1955 trong một gia đình tư sản gốc tại Hà Nội. Ông không chỉ góp phần làm sống lại nghệ thuật vẽ tranh sơn mài truyền thống mà còn mang đến một hơi thở mới, tinh thần mới để sơn mài hiện đại hơn, có thể vươn tầm thế giới. Theo chị Công Nữ Hoàng Anh, con gái cố họa sĩ, các bức tranh được chọn và sắp xếp theo mạch cảm xúc, có trật tự không gian, gắn với ký ức của họa sĩ cũng như của gia đình với những thăng trầm lịch sử.

Không gian nghệ thuật Mơ Artspace là nơi họa sĩ Công Quốc Hà chọn làm triển lãm đầu tiên vào năm 2022, sau 10 năm rời xa quê hương, sống và làm việc tại Thụy Điển. Trước khi qua đời, ông đã có 4 cuộc triển lãm cá nhân trong nước, được xem như những lần hội ngộ với bạn bè và ôn lại kỷ niệm với nơi mình sinh ra, học tập và trưởng thành. Cuộc trưng bày ‘Di sản cũ – Linh hồn mới’ không chỉ quảng bá tranh của cố họa sĩ mà còn giới thiệu những sản phẩm phái sinh, lấy cảm hứng từ tác phẩm của ông.

Đó là việc tạo ra những seri sản phẩm thời trang, hộp quà lưu niệm, tác phẩm điêu khắc dựa trên hội họa của họa sĩ Công Quốc Hà, do những học trò của ông thực hiện. Chị Công Nữ Hoàng Anh mong muốn ‘những sản phẩm ấy không chỉ dành cho người Việt mà cho nhiều người nước ngoài có thể biết tới. Câu chuyện ấy được lặp đi lặp lại trong nhiều năm, với nhiều thế hệ và tạo thành hệ sinh thái, tạo công ăn việc làm với niềm tự hào về văn hóa’.

Cuộc trưng bày cũng thể hiện tâm nguyện của cố họa sĩ lúc sinh thời: Văn hóa nghệ thuật khi được đầu tư một cách bài bản sẽ trở thành chìa khóa để từng cá nhân cũng như quốc gia tạo nên sức ảnh hưởng của mình trên thế giới. Chị Công Nữ Hoàng Anh cho biết ‘di sản cũ chính là ba tôi, với chất liệu truyền thống là sơn mài ông đã sử dụng và thành danh trên con đường nghệ thuật. Nhưng ông đã thổi một linh hồn mới cho con đường tái tạo sơn mài truyền thống Việt Nam, đưa ra thế giới và khẳng định một phong cách mới trong sơn mài’.

Còn đối với chị, ông cũng là nền tảng để đi tiếp, tạo nên linh hồn mới. Những năm cuối đời, hội họa Công Quốc Hà vẽ ‘bay’ hơn, màu sắc hơn. Và chính chị là ‘linh hồn mới’ trong hội họa của ông. Cuộc trưng bày ‘Di sản cũ – Linh hồn mới’ do gia đình họa sĩ Công Quốc Hà phối hợp với Không gian Văn hóa Disa tổ chức. Ngoài trưng bày tranh và các sản phẩm phái sinh lấy cảm hứng từ hội họa Công Quốc Hà còn có hoạt động biểu diễn âm nhạc, trình diễn thời trang diễn ra ngày 2 tháng 8 nhằm tưởng nhớ hoạ sĩ và tôn vinh di sản của ông với một tình thần và hơi thở mới.

Triển lãm Olfactory Odyssey III: Timeless Heritage đã diễn ra gần đây tại thành phố Hồ Chí Minh, mang đến một trải nghiệm đa giác quan độc đáo cho công chúng yêu nghệ thuật. Sự kiện này không chỉ giới thiệu những mùi hương nghệ thuật độc đáo mà còn kết hợp với hội họa, tạo nên một điểm nhấn mới mẻ trong thế giới nghệ thuật.

Với chủ đề Timeless Heritage, triển lãm đã trình bày 26 mùi hương nghệ thuật lấy cảm hứng từ di sản văn hóa Việt Nam và thế giới, cùng những khoảnh khắc cá nhân và ký ức đang mờ dần trong thời đại hiện đại. Sự kiện này là nơi hội tụ của các nghệ sĩ mùi hương từ Việt Nam, châu Á và châu Úc, với các tác phẩm trưng bày đại diện cho sự đa dạng và phong phú của nghệ thuật mùi hương đương đại.

Một trong những điểm nhấn đặc biệt của triển lãm là mùi hương chủ đạo Wutong under the moon, lấy cảm hứng từ bức tranh sơn mài Ngô đồng dưới trăng của họa sĩ Lại Thanh Dũng. Bên cạnh đó, chương trình biểu diễn nghệ thuật Ikebana do Dr. Shoso Shimbo từ Nhật Bản thực hiện đã mang lại trải nghiệm khó quên cho đông đảo người yêu nghệ thuật.

Triển lãm bao gồm nhiều hạng mục khác nhau như Living Heritage, Modern Alchemy, Emotion in Scent và Scent Fair, quy tụ các nghệ sĩ mùi hương từ nhiều quốc gia. Các tác phẩm trưng bày bao gồm những sáng tạo mang tính đột phá, thể hiện sự sáng tạo và tài năng của các nghệ sĩ trong lĩnh vực nghệ thuật mùi hương.

Song song với triển lãm, giải thưởng Olfactory Odyssey Awards III đã vinh danh những sáng tác mùi hương xuất sắc nhất. Hội đồng giám khảo quốc tế bao gồm các chuyên gia hàng đầu trong lĩnh vực mùi hương đã trao bốn chiếc cúp vinh danh cho các tác giả có tác phẩm xuất sắc nhất. Các giải thưởng bao gồm The Unique Heritage Scent Award, The Legacy Scent Award, The Avant-Garde Scent Award và People’s Choice Award.

Những người chiến thắng bao gồm Lâm Thanh Nhã với tác phẩm Hue – Imperial Afternoon, Lỗ Đức Huy với sáng tác ~30, Nguyễn Vinh Diệu với Dạ cổ và Bùi Vân với L’odeur de Maman – Mùi của Mẹ. Những người chiến thắng này đã thể hiện sự sáng tạo và tài năng của mình trong lĩnh vực nghệ thuật mùi hương, góp phần làm giàu thêm nền văn hóa nghệ thuật Việt Nam.

Triển lãm Olfactory Odyssey III: Timeless Heritage đã kết thúc với lễ trao giải Olfactory Odyssey Awards III, để lại ấn tượng sâu sắc với công chúng yêu nghệ thuật. Sự kiện này không chỉ là một trải nghiệm đa giác quan độc đáo mà còn là một dịp để các nghệ sĩ mùi hương Việt Nam và quốc tế thể hiện tài năng và sáng tạo của mình.

Chuỗi chương trình Chuyến xe nghệ thuật, được tổ chức bởi Salon Văn hóa cà phê thứ Bảy và Cà phê thứ Bảy trẻ từ năm 2024, sẽ lấy chủ đề Ca Huế bên sông Sài Gòn làm trọng tâm cho sự kiện sắp tới. Sự kiện này hứa hẹn mang lại cho người tham gia những trải nghiệm thú vị và đầy ắp cảm xúc, đồng thời nâng cao hiểu biết về di sản văn hóa dân tộc thông qua sự tương tác trực tiếp với các nghệ sĩ và chuyên gia trong lĩnh vực.

Cuộc hành trình nghệ thuật này sẽ bắt đầu vào ngày 27-7, khởi điểm từ Salon Văn hóa cà phê thứ Bảy tọa lạc tại địa chỉ số 79A, đường Phan Kế Bính, phường Tân Định. Sau đó, chương trình sẽ kết thúc tại Không gian Huế truyền thống và đương đại bên sông Sài Gòn, số 51B, đường Tú Xương, phường Xuân Hòa. Với trách nhiệm nghệ thuật nằm trong tay nhạc sĩ Dương Thụ, chương trình sẽ có sự góp mặt của các diễn giả khách mời là nghệ sĩ Đăng Ninh và NSƯT Vân Khánh.

Phần trình diễn âm nhạc trong sự kiện sẽ bao gồm các tiết mục biểu diễn của nhiều nghệ sĩ tài năng. Nghệ sĩ Đăng Ninh sẽ biểu diễn với đàn nhị, NSƯT Hải Phượng sẽ trình diễn với đàn tranh, Mạnh Hùng với trống, Minh Tiến với đàn bầu và Minh Ngọc với đàn nguyệt. Sự đa dạng trong các tiết mục biểu diễn hứa hẹn mang đến cho người tham gia một trải nghiệm âm nhạc phong phú và đặc sắc.

Sự kiện Ca Huế bên sông Sài Gòn mang đến cơ hội để khám phá những nét đặc sắc của ca Huế, một di sản văn hóa quý báu và tiêu biểu của dân tộc Việt Nam. Thông qua sự kiện này, người tham gia có thể tiếp cận và tìm hiểu sâu sắc hơn về loại hình nghệ thuật dân gian đặc trưng này, cũng như đánh giá cao giá trị văn hóa và nghệ thuật mà nó mang lại.

Nhìn chung, sự kiện Ca Huế bên sông Sài Gòn trong chuỗi chương trình Chuyến xe nghệ thuật là một hoạt động văn hóa, nghệ thuật ý nghĩa, góp phần gìn giữ và phát huy di sản văn hóa dân tộc. Đồng thời, sự kiện cũng tạo ra một không gian giao lưu, trải nghiệm thú vị và bổ ích cho người yêu nghệ thuật và văn hóa.

Trong tập 7 của chương trình ‘Gia đình Haha’, các thành viên đã embark on một hành trình khám phá tỉnh Quảng Ngãi, cụ thể là khu vực Sa Huỳnh, nơi có cảnh quan thiên nhiên tuyệt đẹp và giàu có về văn hóa. Tại đây, họ đã có cơ hội trải nghiệm và tìm hiểu về cuộc sống và văn hóa của người dân địa phương, đặc biệt là trong làng cổ Gò Cỏ – một nơi có lịch sử hơn 1000 năm tuổi.

Làng Gò Cỏ không chỉ là một nơi có nhiều dấu tích văn hóa vẫn còn hiện hữu mà còn giữ gìn được nhiều giá trị truyền thống của người Chăm Pa. Các thành viên của ‘Gia đình Haha’ đã có cơ hội nghe kể về cuộc sống đặc trưng của làng chài, nơi mà phụ nữ thường đảm đang công việc đan lưới trong khi đàn ông thì đi biển dài ngày. Những chuyến đi biển có thể kéo dài từ 1-2 tháng và chỉ được về nghỉ vài ngày sau mỗi lần đi biển.

Bên cạnh việc thăm quan làng cổ Gò Cỏ, các thành viên còn được tham gia vào chuyến đi đánh bắt cá đêm ở biển Sa Huỳnh. Đây là một trải nghiệm đặc trưng của ngư dân địa phương. Họ đã cùng chú Sơn, một ngư dân dày dặn kinh nghiệm, ra khơi và bắt cá trong đêm. Mặc dù gặp phải sóng lớn và say sóng, các thành viên vẫn miệt mài bắt cá và kéo lên những con cá hố to.

Chuyến đi biển đêm không chỉ giúp các thành viên hiểu hơn về cuộc sống vất vả nhưng kiên cường của ngư dân mà còn giúp họ thấu hiểu hơn về giá trị của những ngành nghề truyền thống. Qua đó, họ nhận ra rằng cuộc sống của ngư dân không chỉ gắn liền với biển mà còn thể hiện sự đoàn kết và hỗ trợ lẫn nhau trong cộng đồng.

Trước khi rời Sa Huỳnh, ‘Gia đình Haha’ đã có một buổi tối chia tay ấm cúng với người dân địa phương. Họ đã cùng nhau nhìn lại và chia sẻ những cảm nhận chân thành nhất về hành trình vừa qua. Các thành viên đã bày tỏ sự trân trọng và cảm ơn đối với người dân Sa Huỳnh đã cho họ có cơ hội trải nghiệm và tìm hiểu về cuộc sống và văn hóa của họ.

Qua hành trình này, ‘Gia đình Haha’ đã thấy được giá trị sống giản dị, ấm áp tình người và chan chứa tình yêu quê hương xứ sở ở Quảng Ngãi. Hành trình khám phá Sa Huỳnh không chỉ là một chuyến đi mà còn là một cơ hội để các thành viên kết nối với văn hóa và con người địa phương, từ đó tạo ra những ký ức và trải nghiệm đáng nhớ.

Tối ngày 26/7, tại Bảo tàng Hà Nội, sự kiện thời trang “Vietnam Iconic Runway – Trạm Di sản: Em Tây Bắc 2” đã diễn ra thành công, mang đến một không gian đậm chất văn hóa vùng cao. Tại đây, những nét văn hóa đặc trưng của Tây Bắc đã được tái hiện một cách rực rỡ thông qua thổ cẩm, khèn môi và những bước catwalk tự tin của hơn 100 người mẫu nhí. Sự kiện này nằm trong nỗ lực nhằm đưa văn hóa truyền thống đến gần hơn với công chúng, đặc biệt là thế hệ trẻ.

Không gian của Bảo tàng Hà Nội đã được biến hóa thành một “bảo tàng sống”, nơi mà từng đường nét của văn hóa bản địa được thể hiện qua điệu múa xòe, âm thanh khèn môi đến sắc thổ cẩm trên váy áo, cùng nhau tạo nên một hành trình nghệ thuật độc đáo. Hơn 120 mẫu nhí trong độ tuổi từ 4 đến 14 đã xuất hiện trên sân khấu với tạo hình gợi nhớ đến những em bé vùng cao, mang thổ cẩm về giữa lòng Thủ đô.

Chương trình nổi bật với 4 bộ sưu tập mới của nhà thiết kế Linh Phương: “Tình hoa di sản”, “Bản sắc sờn gai”, “Mị ảnh sơn cước” và “Bóng đỏ núi thiêng”. Mỗi bộ sưu tập là một câu chuyện kể bằng trang phục, từ vẻ đẹp của hoa rừng, sự mạnh mẽ của người vùng cao, đến chất thơ của núi rừng Tây Bắc trong sắc đỏ rực rỡ.

Trong đó, “Tình hoa di sản” gây ấn tượng bởi việc sử dụng các họa tiết thổ cẩm truyền thống phối cùng chất liệu lụa mềm, tạo hình ảnh những cô bé như bông hoa rừng giữa đại ngàn. “Bản sắc sờn gai” chọn gam màu trầm, chất liệu vải nhuộm chàm để thể hiện sự bền bỉ, kiên cường. “Mị ảnh sơn cước” lại đưa người xem đến với một Tây Bắc mơ màng, nơi voan và lụa bay trong gió cùng hình ảnh chim sơn cước. Cuối cùng, “Bóng đỏ núi thiêng” kết lại đêm diễn bằng những thiết kế đỏ rực, đính kết cầu kỳ, gợi nhắc đến sức mạnh thiêng liêng trong đời sống tâm linh vùng cao.

Không chỉ thời trang, chương trình còn đan xen các tiết mục nghệ thuật truyền thống như khèn môi, hát dân ca, múa xòe, mang đến trải nghiệm văn hóa đa tầng, để lại nhiều cảm xúc cho người xem. Khán giả nhiều lần bật cười, rồi vỗ tay tán thưởng trước sự chuyên nghiệp và biểu cảm hồn nhiên của các mẫu nhí.

Sự kiện được tổ chức với mục tiêu đưa văn hóa truyền thống đến gần hơn với công chúng, đặc biệt là thế hệ trẻ. Đại diện đơn vị cho biết: “Chúng tôi mong muốn tạo ra sân chơi chuyên nghiệp để các em nhỏ vừa học hỏi kỹ năng biểu diễn, vừa hiểu và tự hào về bản sắc văn hóa dân tộc”.

Vietnam Iconic Runway – Em Tây Bắc 2 không chỉ là một show diễn thời trang, mà còn là hành trình đánh thức ký ức văn hóa, tiếp lửa di sản trong thế hệ mới thông qua nghệ thuật và trình diễn. Sau thành công của chương trình, ban tổ chức khẳng định sẽ tiếp tục tổ chức các mùa mới, với chủ đề gắn liền với các vùng văn hóa khác trên dải đất hình chữ S.

Di tích lịch sử đình Đô Mỹ, tọa lạc tại xã Tống Sơn, tỉnh Thanh Hóa, đang đối mặt với nguy cơ đổ sập bất cứ lúc nào do tình trạng xuống cấp nghiêm trọng sau gần 200 năm tồn tại. Để giải quyết vấn đề này, dự án tu bổ, tôn tạo di tích đã được triển khai với tổng mức đầu tư hơn 14,6 tỷ đồng.

Đình Đô Mỹ được xây dựng từ giữa thế kỷ XIX, ban đầu được dùng để thờ Thành hoàng Thái úy Tô Hiến Thành, cùng với hai vị Đô Bá và Nguyễn Thận Xuân. Năm 1996, đình được công nhận là di tích lịch sử cấp tỉnh và nằm ở xã Hà Tân cũ, nay là xã Tống Sơn. Trải qua thời gian dài, công trình gỗ bề thế này đã bị xuống cấp nghiêm trọng. Người dân địa phương đã nhiều lần đề nghị các cấp có thẩm quyền sớm xem xét để tôn tạo, tu bổ nhưng chưa có kinh phí.

Sau nhiều lần nâng lên, đặt xuống, dự án tu bổ, tôn tạo di tích đình Đô Mỹ đã được phê duyệt vào tháng 5/2025. Công trình được khởi công vào tháng 6/2025 và dự kiến hoàn thành, đưa vào sử dụng trước Tết Nguyên đán 2026. Đối với các công trình văn hóa, việc phục dựng, tôn tạo phải giữ được yếu tố gốc, các nét họa tiết, hoa văn đặc trưng của công trình gắn với thời kỳ lịch sử.

Phó Chủ tịch UBND xã Tống Sơn, bà Phan Thị Lan, cho hay: “Đình Đô Mỹ là một công trình kiến trúc tiêu biểu của thời Nguyễn, mang đậm dấu ấn văn hóa truyền thống. Việc đình được tu bổ là sự kiện lớn, mang lại niềm vui, sự phấn khởi cho hàng nghìn người dân trong vùng. Mọi người mong mỏi công trình được hoàn thành đúng tiến độ, vừa bảo tồn di sản, vừa phát huy giá trị văn hóa truyền thống trong đời sống hiện nay.”

Để bảo tồn nguyên trạng kiến trúc gốc, trước khi hạ giải, các đơn vị có chuyên môn của Sở Văn hóa Thể thao và Du lịch Thanh Hóa, cùng với đại diện người dân, chính quyền, đơn vị thi công đã lập biên bản, quay clip, chụp ảnh từng nét hoa văn, họa tiết. Đình Đô Mỹ không chỉ là nơi sinh hoạt văn hóa tâm linh, đình còn là biểu tượng của truyền thống và lịch sử quê hương. Việc nâng cấp đình không chỉ góp phần bảo tồn di sản mà còn thể hiện sự quan tâm của chính quyền tới đời sống tinh thần của nhân dân.

Hiện nay, đơn vị thi công đang dọn dẹp mặt bằng, lấy cốt, phân loại các phiến đá còn sử dụng được, các phiến hư hỏng thì đặt đơn vị đục, đẻo cho đúng kích cỡ. Phần trụ cột bằng lim cũng được đo kỹ càng để khi thay thế đảm bảo chất lượng, chủng loại. Xem chi tiết dự án tu bổ đình Đô Mỹ để hiểu rõ hơn về quá trình bảo tồn và phát huy giá trị của di tích này.

Mark Zuckerberg, CEO của Meta, đang thực hiện một dự án bất động sản khổng lồ tại Hawaii, gây ra những lo ngại về việc xóa sổ di sản văn hóa của người bản địa. Khu đất mà ông đang phát triển nằm tại đảo Kauai, nơi có nhiều di tích văn hóa và lịch sử quan trọng.

Một người bản địa, Julian Ako, đã phát hiện ra rằng tổ tiên của mình đã được chôn cất tại mảnh đất này, hiện nằm trong khu phức hợp bí mật của Zuckerberg. Mảnh đất này trước đây thuộc về gia đình ông cố của Ako, nhưng đã trở thành một phần của dự án bất động sản khổng lồ trị giá hàng trăm triệu USD.

Sau quá trình đàm phán với đại diện pháp lý của Zuckerberg, Ako được phép tiếp cận khu đất để xác định và đăng ký vị trí các ngôi mộ với chính quyền bang Hawaii. Tuy nhiên, ông vẫn chưa thể tìm thấy dấu tích của những người thân khác được cho cũng chôn tại đây.

Điều khiến Ako lo ngại là khu vực này được kiểm soát an ninh nghiêm ngặt và nhân viên xây dựng bị buộc ký các thỏa thuận không tiết lộ (NDA), khiến việc báo cáo phát hiện các di tích văn hóa như hài cốt (iwi) trở nên phức tạp.

Chính quyền Hawaii đã xác nhận khả năng có thêm nhiều địa điểm chôn cất chưa xác định trong khu đất này. Đại diện truyền thông của Zuckerberg cho biết khu mộ của gia đình Ako đã được thông báo từ năm 2015 và đang được rào lại. Bà cũng cho biết nhân viên buộc phải tuân thủ quy định về việc báo cáo nếu phát hiện di tích văn hóa.

Dự án bất động sản của Zuckerberg đã trở thành một trong những vấn đề nóng tại Hawaii, đặc biệt khi không ai rõ liệu còn bao nhiêu di tích văn hóa khác đang bị chôn vùi trong vùng đất bị phong tỏa. Theo Wall Street Journal, Mark Zuckerberg đã trở thành một trong những chủ đất lớn nhất tại bang Hawaii, với tổng diện tích đất vượt mốc 2.300 mẫu Anh (9,3 triệu m2), gấp gần 10 lần Công viên Trung tâm ở New York.

Zuckerberg không phải là người duy nhất tham gia vào làn sóng mua đất tại Hawaii. Nhiều tỷ phú công nghệ khác, như Larry Ellison, Jeff Bezos, Oprah Winfrey và Marc Benioff, cũng sở hữu đất rộng tại các đảo Hawaii. Tuy nhiên, sự hiện diện ngày càng lớn của Zuckerberg vẫn gây tranh cãi, và nhiều chuyên gia và cư dân bản địa lo ngại rằng sự “chiếm lĩnh” đất đai của các tỷ phú từ đất liền sẽ phá vỡ cấu trúc xã hội và bản sắc của Hawaii.

Sau khi sáp nhập tỉnh Ninh Thuận, tỉnh Khánh Hòa mới đang trở thành điểm đến hấp dẫn với đông đảo đồng bào Chăm sinh sống. Với di sản văn hóa đặc sắc, người Chăm ở đây đã và đang góp phần gìn giữ và phát huy bản sắc dân tộc qua hệ thống đền tháp, lễ hội, làng nghề, dân ca dân vũ và phong tục truyền thống.

Trước khi sáp nhập, tỉnh Ninh Thuận có gần 20.000 hộ với hơn 90.000 nhân khẩu là đồng bào Chăm. Những năm qua, đồng bào Chăm đã tích cực bảo tồn và phát huy di sản văn hóa truyền thống qua kiến trúc đền tháp, lễ hội, nghề gốm, dệt thổ cẩm, dân ca dân vũ, nhạc cụ dân gian, chữ viết, sử thi… Đặc biệt, tỉnh Ninh Thuận (cũ) đã có những nỗ lực trong việc bảo tồn và phát huy giá trị văn hóa truyền thống. Sở Văn hóa, Thể thao và Du lịch đã xây dựng hồ sơ khoa học di sản văn hóa phi vật thể ‘Nghệ thuật hát ngâm Ariya của người Chăm’ để trình cấp có thẩm quyền xem xét, phê duyệt.

Ngoài ra, địa phương này hiện có 80 di sản văn hóa đã được lập hồ sơ và xếp hạng, trong đó có một di sản được UNESCO ghi danh là ‘Nghệ thuật làm gốm của người Chăm’ – Di sản văn hóa phi vật thể cần bảo vệ khẩn cấp. Không chỉ có di sản văn hóa vật thể và phi vật thể phong phú, đồng bào Chăm ở Ninh Thuận còn tự hào khi có 4 hiện vật được Thủ tướng Chính phủ công nhận là Bảo vật quốc gia. Những hiện vật này không chỉ có giá trị về mặt lịch sử, văn hóa mà còn là niềm tự hào của người Chăm.

Các đền tháp, làng nghề và lễ hội truyền thống của đồng bào Chăm từ lâu đã trở thành điểm đến hấp dẫn, thu hút đông đảo du khách trong nước và quốc tế đến tham quan, trải nghiệm, nghiên cứu và mua sắm sản phẩm thủ công truyền thống. Trong 6 tháng đầu năm 2025, tỉnh Ninh Thuận (cũ) đã đón khoảng 2,29 triệu lượt khách, tăng 16,2% so với cùng kỳ năm trước. Tổng thu từ hoạt động du lịch ước đạt 2.970 tỷ đồng.

Với việc sáp nhập hai tỉnh Ninh Thuận và Khánh Hòa thành tỉnh Khánh Hòa mới, các chuyên gia và lãnh đạo địa phương tin rằng đây là ‘cơ hội vàng’ để ngành công nghiệp không khói phát triển mạnh mẽ. Tỉnh Khánh Hòa mới đang định hình ngành du lịch trở thành mũi nhọn kinh tế, với thế mạnh đa dạng như du lịch biển, du lịch năng lượng tái tạo, du lịch làng nghề và du lịch mua sắm đặc sản nông nghiệp công nghệ cao.

Sự kết hợp giữa các di sản văn hóa Chăm, Kinh, Raglay và các dân tộc khác sẽ tạo nên bức tranh văn hóa du lịch phong phú, hấp dẫn, thu hút đông đảo du khách trong nước và quốc tế. Do đó, tỉnh Khánh Hòa mới cần tiếp tục đầu tư và phát huy các giá trị văn hóa truyền thống để thúc đẩy du lịch phát triển.

Ngày 26/6 vừa qua, diễn viên Chi Bảo đã chính thức thành lập Bảo tàng Gốm Thời Dựng Nước tại TP HCM, nơi trưng bày hàng trăm món cổ vật quý hiếm và độc bản. Bộ sưu tập này là kết quả của hơn 10 năm sưu tầm của anh. Bảo tàng đã ra mắt chính thức vào ngày 20/7 với sự tham gia của nhiều nghệ sĩ và doanh nhân nổi tiếng.

Trong số các cổ vật được trưng bày tại bảo tàng của Chi Bảo, có chiếc “Chõ gốm” thuộc nền văn hóa Đông Sơn, niên đại khoảng 2.000 – 2.500 năm trước, đã được nhà nước công nhận là “Bảo vật quốc gia” từ cuối năm 2024. Sở Văn hóa và Thể thao TP HCM đã tổ chức lễ công bố quyết định của Thủ tướng Chính phủ về việc công nhận bảo vật quốc gia đối với cổ vật “Chõ gốm” vào ngày 29/6.

Những món cổ vật trong bảo tàng của Chi Bảo không chỉ có giá trị về mặt lịch sử mà còn thể hiện sự tinh tế và sắc nét trong hoa văn. Diễn viên “Đồng tiền xương máu” bày tỏ rằng những món cổ vật này khiến anh có một sự rung động lớn khi ngắm chúng. Anh hy vọng các bạn trẻ ngày nay khi chiêm ngưỡng các tác phẩm cổ vật cũng cảm thấy trân trọng và có thêm những cảm nhận phong phú về cuộc sống.

Bảo tàng Gốm Thời Dựng Nước hiện trưng bày nhiều tác phẩm gốm thuộc các niên đại khác nhau, bao gồm dòng gốm Cái Bèo niên đại cách ngày nay khoảng 5.000 năm, gốm Hạ Long, Phùng Nguyên, Hoa Lộc với niên đại cách đây hơn 3.000 năm và dòng gốm Đông Sơn niên đại từ 2.000 đến 2.500 năm trước.

Chi Bảo không tiết lộ cụ thể giá trị bộ sưu tập đồ cổ anh sở hữu, nhưng anh cho biết “cuộc chơi nào cũng tốn kém nhưng với tôi nó rất xứng đáng”. Diễn viên này đã giải nghệ vào tháng 5/2021 để tập trung kinh doanh và chăm sóc gia đình.

Trước lễ ra mắt chính thức, vợ chồng Bình Minh – Anh Thơ, hoa hậu Hà Kiều Anh cũng đã tới tham quan bảo tàng Gốm Thời Dựng Nước do Chi Bảo thành lập. Sự kiện này đã thu hút sự quan tâm của đông đảo bạn bè và đồng nghiệp của anh.

Về đời tư, Chi Bảo công khai yêu doanh nhân Lý Thùy Chang vào năm 2019 và hoàn tất thủ tục đăng ký kết hôn vào ngày 10/3/2021 tại TP HCM. Lý Thùy Chang kém Chi Bảo 16 tuổi, hiện điều hành thẩm mỹ viện có tiếng ở TP HCM và Hà Nội. Đôi vợ chồng có hai con chung là bé Gia Khang hơn 3 tuổi và bé Gia Linh hiện hơn 9 tháng tuổi.

Ứng Dụng Công Nghệ Trong Bảo Tồn và Phát Huy Di Sản Văn Hóa: Một Định Hướng Tương Lai Cho Hà Nội

Trong thời đại công nghệ phát triển nhanh chóng, việc bảo tồn và phát huy di sản văn hóa gắn với công nghệ đã trở thành một kỳ vọng lớn đối với Dự thảo Văn kiện Đại hội Đảng bộ thành phố Hà Nội lần thứ XVIII. Ứng dụng công nghệ không chỉ là chìa khóa để giữ gìn di sản cho thế hệ tương lai mà còn giúp đưa giá trị di sản đến gần hơn với công chúng, đặc biệt là giới trẻ.

Với người dân Hà Nội, di sản văn hóa không chỉ là những công trình kiến trúc cổ kính hay hiện vật lịch sử, mà còn là linh hồn và bản sắc không thể tách rời của thành phố ngàn năm văn hiến. Vì vậy, việc ứng dụng công nghệ trong bảo tồn và quảng bá di sản là một giải pháp quan trọng. Việc này không chỉ giúp bảo vệ và phát huy giá trị di sản văn hóa mà còn góp phần thúc đẩy sự phát triển của thành phố.

Công nghệ giúp bảo tồn và phục dựng các giá trị di sản một cách hiệu quả nhất. Một bảo tàng số về lịch sử Thăng Long – Hà Nội, nơi mọi tư liệu và hiện vật lịch sử được số hóa và trình bày sinh động, sẽ thu hút được nhiều người, đặc biệt là các em học sinh và sinh viên. Thông qua bảo tàng số, thế hệ trẻ có thể dễ dàng tiếp cận và tìm hiểu về lịch sử và văn hóa của Thăng Long – Hà Nội một cách trực quan và sinh động.

Bên cạnh đó, việc ứng dụng công nghệ thực tế ảo (VR) trong trải nghiệm di tích là một giải pháp đột phá. Du khách và người dân có thể ‘du hành thời gian’ về quá khứ và chứng kiến không gian di tích được phục dựng sống động như thật, nghe những câu chuyện lịch sử chân thực. Công nghệ thực tế ảo giúp tạo ra những trải nghiệm mới mẻ và thú vị, từ đó giúp tăng cường sự gắn kết giữa người dân và di sản văn hóa.

Việc phát triển các ứng dụng di động dẫn đường và thuyết minh di sản đa ngôn ngữ cũng là một sáng kiến thiết thực. Với một chiếc điện thoại thông minh, bất cứ ai cũng có thể dễ dàng khám phá các di tích và hiểu rõ câu chuyện đằng sau mỗi hiện vật và địa danh. Điều này không chỉ giúp du khách quốc tế dễ dàng tìm hiểu về di sản văn hóa của Hà Nội mà còn giúp người dân địa phương tiếp cận và tìm hiểu sâu hơn về di sản của chính mình.

Người dân Thủ đô tin rằng, khi công nghệ được ứng dụng thông minh và có chiến lược, di sản văn hóa của Hà Nội sẽ không chỉ được bảo vệ tốt hơn mà còn được ‘làm sống lại’ trong tâm hồn của thế hệ hôm nay và mai sau. Đây là cách biến những giá trị nghìn năm tuổi thành động lực phát triển mới và khẳng định vị thế của Hà Nội là một Thủ đô hiện đại nhưng vẫn đậm đà bản sắc văn hóa.

Lào Cai vừa có thêm hai di sản văn hóa phi vật thể quốc gia, trong đó có “Tri thức dân gian chế biến cá nướng, vịt bầu lam và rượu men lá của người Tày xã Nghĩa Đô”. Đây là loại hình thuộc nhóm ẩm thực đầu tiên của tỉnh.

Xã Nghĩa Đô, nơi cư trú của cộng đồng người Tày tại Lào Cai, nổi tiếng với nền văn hóa truyền thống đậm nét từ ẩm thực đến các nghề thủ công. Trước đó, vào tháng 4/2025, nghề đan lát truyền thống của người Tày Nghĩa Đô đã được ghi danh trong danh mục quốc gia, khẳng định thêm giá trị văn hóa độc đáo của vùng đất này.

Ông Dương Tuấn Nghĩa, Phó Giám đốc Sở Văn hóa, Thể thao và Du lịch tỉnh Lào Cai, cho biết ẩm thực ở Nghĩa Đô được đánh giá cao bởi sự độc đáo đến từ nguyên liệu, quy trình, cách thức làm ra món ăn, nguyên tắc khi thưởng thức trên mâm. “Ẩm thực nơi đây là tập hợp của nhiều yếu tố từ thổ nhưỡng, nguồn nước, khí hậu để tạo nên hương vị riêng của địa phương,” ông Nghĩa cho biết.

Từ tập quán canh tác nương rẫy và cuộc sống gắn liền với rừng núi cao, đồng bào Tày đã sáng tạo nên một cách nấu ăn rất riêng: sử dụng ống tre, ống nứa thay cho nồi, xoong. Những món ăn đặc trưng như cơm lam, cá suối lam, rau rừng lam… Điểm chung của các món lam là hương vị đậm đà, giữ được độ ẩm và thơm nức mùi tre nứa.

Tại Nghĩa Đô, nhiều món ăn được chế biến từ nguyên liệu sẵn có tại địa phương, trong đó nổi bật là món “vịt bầu lam”. Món ăn này vẫn tuân thủ triết lý âm dương – ngũ hành trong ẩm thực truyền thống: thịt vịt được lọc và chặt (Kim), nấu trong ống tre (Mộc), dùng nước suối hoặc nước có sẵn trong ống tre (Thủy), nấu bằng lửa nhỏ (Hỏa), trên nền đất giữa núi rừng (Thổ).

Không chỉ hấp dẫn bởi nét ẩm thực truyền thống, các nghề thủ công của người Tày ở Nghĩa Đô cũng phản ánh sự tỉ mỉ, khéo léo và óc thẩm mỹ tinh tế. Từ khâu lựa chọn nguyên liệu, vót nan, định hình khung cho đến kỹ thuật nhuộm màu, hong dẻo – tất cả đều đòi hỏi sự kiên nhẫn và kỹ năng cao.

Những di sản văn hóa phi vật thể của Lào Cai đang được chính người dân địa phương gìn giữ, trao truyền qua nhiều thế hệ. Đây cũng chính là nguồn tài nguyên du lịch độc đáo, góp phần tạo nên sức hấp dẫn riêng cho vùng đất này.

Xã Nghĩa Đô đang được biết đến như một điểm sáng trên bản đồ du lịch Lào Cai, là hình mẫu tiêu biểu cho phát triển du lịch cộng đồng gắn với bảo tồn giá trị văn hóa truyền thống. Năm 2023, Nghĩa Đô đón khoảng 21.000 lượt khách, thu về 12,6 tỷ đồng từ hoạt động du lịch; sang năm 2024, lượng khách tăng lên 25.000 lượt, doanh thu từ du lịch cộng đồng ước đạt 15 tỷ đồng.

Ông Đỗ Văn Lưu, Chủ tịch UBND xã Nghĩa Đô cho biết địa phương lấy văn hóa dân tộc Tày là cốt lõi để phát triển dịch vụ du lịch. Thời gian tới, xã tiếp tục vừa bảo tồn vừa phát triển văn hóa và các dịch vụ du lịch bền vững để củng cố thương hiệu của du lịch cộng đồng Nghĩa Đô; đồng thời tạo sinh kế, tăng thu nhập cho người dân.

Với đà tăng trưởng này, Lào Cai đặt mục tiêu trong năm 2025 sẽ đón khoảng 12,3 triệu lượt khách, mang lại doanh thu ước đạt 46.705 tỷ đồng. Tầm nhìn đến năm 2030, địa phương kỳ vọng sẽ thu hút khoảng 16,5 triệu lượt khách, doanh thu đạt gần 74.800 tỷ đồng – từng bước đưa du lịch trở thành ngành kinh tế mũi nhọn, đóng góp quan trọng vào tăng trưởng GRDP của tỉnh.

Để khai thác hiệu quả sức mạnh văn hóa trong phát triển du lịch, biến di sản thành tài sản, cần sự vào cuộc bền bỉ, sáng tạo và chung tay đồng thuận của chính quyền và người dân. Mỗi di sản đều mang trong mình những câu chuyện hấp dẫn thể hiện nét đẹp văn hóa các tộc người. Do đó, bên cạnh việc gìn giữ di sản cần tăng cường công tác quảng bá, để mỗi người cùng hiểu – cùng yêu – cùng bảo tồn những di sản đa dạng trong đời sống hiện nay.

Nghệ thuật Rô băm, một di sản văn hóa phi vật thể quý giá của người Khmer, đã và đang được gia đình nghệ nhân ưu tú Lâm Thị Hương ở ấp Bưng Chông, xã Tài Văn, tiếp tục bảo tồn và phát huy. Với tinh thần “cha truyền con nối”, đoàn múa Rô băm Bưng Chông đã tồn tại qua 6 thế hệ, từ năm 1933 đến nay.

Nghệ nhân Lâm Thị Hương tâm sự: “Cha mẹ tôi luôn dặn dò phải giữ gìn nghệ thuật này. Tôi rất yêu Rô băm. May mắn là con cháu trong gia đình vẫn tiếp nối nên đoàn mới còn được duy trì đến ngày hôm nay”. Sự tận tâm và đam mê của nghệ nhân Lâm Thị Hương đã giúp giữ gìn và truyền tải nghệ thuật Rô băm đến các thế hệ sau.

Trong những năm qua, các cấp, các ngành đã triển khai nhiều giải pháp bảo tồn Rô băm. Đoàn Rô băm ở Tài Văn đã được Làng Văn hóa – Du lịch các dân tộc Việt Nam tại Hà Nội mời ra phục dựng sân khấu cổ Rô băm, giúp giới thiệu rộng rãi hơn về nghệ thuật này. Đặc biệt, Đề án ‘Bảo tồn và phát huy giá trị di sản văn hóa phi vật thể quốc gia Nghệ thuật Rô băm của người Khmer và Lễ hội Nghinh Ông tại huyện Trần Đề, giai đoạn 2023-2028’ đã được UBND tỉnh Sóc Trăng phê duyệt. Đề án không chỉ hướng đến việc gìn giữ, mà còn khai thác giá trị di sản phục vụ phát triển kinh tế – xã hội bền vững, tạo nền tảng cho phát triển du lịch văn hóa đặc sắc của địa phương.

Dự án 6 thuộc Chương trình mục tiêu quốc gia phát triển kinh tế – xã hội vùng đồng bào dân tộc thiểu số và miền núi cũng đã giúp xã Tài Văn thành lập Câu lạc bộ múa Rô băm với 18 thành viên, chủ yếu ở độ tuổi 15-18. Chị Thạch Na Qui, con gái nghệ nhân ưu tú Lâm Thị Hương, hiện là diễn viên của Đoàn Nghệ thuật Khmer Sóc Trăng và là người trực tiếp truyền dạy nghệ thuật múa Rô băm cho các thành viên Câu lạc bộ múa Rô băm xã Tài Văn. “Các bạn trẻ rất yêu thích múa Rô băm nên học rất nhanh và có đam mê thật sự” – chị Na Qui phấn khởi nói.

Ông Thạch Quốc Thái, Trưởng Phòng Văn hóa – Xã hội xã Tài Văn, cho biết nghệ thuật Rô băm đã được công nhận là sản phẩm OCOP 3 sao. Xã sẽ tiếp tục quảng bá loại hình nghệ thuật này, từng bước đưa Câu lạc bộ múa Rô băm tham gia trình diễn tại các sự kiện, lễ hội lớn. Việc bảo tồn và phát huy nghệ thuật Rô băm không chỉ góp phần giữ gìn bản sắc văn hóa của người Khmer, mà còn mở ra những cơ hội phát triển du lịch văn hóa đặc sắc cho địa phương.

Trong nỗ lực bảo tồn và phát huy các giá trị di sản văn hóa dân tộc, lan tỏa sâu rộng truyền thống lịch sử và bản sắc văn hóa đến với cộng đồng, Bảo tàng và Thư viện tỉnh Sơn La đã thể hiện tinh thần trách nhiệm và tình yêu với nghề. Đây là một phần quan trọng trong tư tưởng của Chủ tịch Hồ Chí Minh về việc coi trọng công tác bảo tồn di sản văn hóa, xem di sản văn hóa là linh hồn trường tồn của một dân tộc.

Để thực hiện các nội dung đột phá về bảo tồn văn hóa phi vật thể, bảo tồn di tích lịch sử – văn hóa, danh lam thắng cảnh, quản lý hiện vật, tư liệu, Chi bộ Bảo tàng và Thư viện tỉnh Sơn La đã triển khai nhiều hoạt động thiết thực. Đồng chí Ngô Thị Hải Yến, Bí thư Chi bộ, Giám đốc Bảo tàng và Thư viện tỉnh cho biết, Chi bộ có 45 đảng viên, tổ chức các cuộc sinh hoạt chuyên đề với nội dung phù hợp với tình hình thực tiễn của cơ quan. Mỗi cán bộ, đảng viên cụ thể hóa, đăng ký 2-3 phần việc làm theo Bác cụ thể sát với nhiệm vụ chuyên môn.

Giai đoạn 2016-2024, đã có 15 di sản văn hóa phi vật thể của Sơn La được công bố và đưa vào danh mục quốc gia; trong đó, nghệ thuật Xòe Thái được UNESCO ghi danh là di sản văn hóa phi vật thể đại diện của nhân loại; có 10 di tích được xếp hạng; hơn 35.000 hiện vật, tư liệu được bảo quản tại Bảo tàng Sơn La. Mỗi năm, đơn vị nghiên cứu, sưu tầm thêm từ 200 đến 300 hiện vật, tư liệu phục vụ trưng bày.

Bảo tàng và Thư viện tỉnh Sơn La cũng chú trọng ứng dụng số hóa di sản vào công tác chuyên môn; tiến hành kiểm kê đồng bộ, số hóa, chuẩn hóa tư liệu, hiện vật và đưa đến công chúng qua website hoặc mã QR-Code. Chi bộ đã chỉ đạo triển khai nhiều hoạt động quảng bá, giới thiệu về cuộc đời, sự nghiệp của Bác. Tại khuôn viên Bảo tàng tỉnh, trưng bày cố định chuyên đề “Bác Hồ với nhân dân các dân tộc Sơn La”, giới thiệu hiện vật, hình ảnh quý về tình cảm của Bác đối với đồng bào, cũng như tình cảm của đồng bào các dân tộc Sơn La dành cho Bác.

Trong 2 năm (2023 và 2024), Chi bộ đã triển khai mô hình “Giáo dục truyền thống lịch sử địa phương tại điểm Di tích quốc gia đặc biệt Nhà tù Sơn La” cho học sinh các trường tiểu học, THCS, THPT trên địa bàn tỉnh; tổ chức 154 cuộc giáo dục truyền thông, thu hút trên 320.000 lượt học sinh, sinh viên và chiến sĩ các lực lượng vũ trang tham gia.

Bằng tinh thần trách nhiệm và tình yêu với nghề, Chi bộ Bảo tàng và Thư viện tỉnh đang từng ngày học và làm theo Bác bằng những việc làm cụ thể, thiết thực trong gìn giữ lịch sử, văn hóa và lan tỏa hình ảnh Bác Hồ – vị lãnh tụ vĩ đại đến với mỗi người dân, hun đúc tình yêu quê hương, đất nước từ những giá trị di sản bền vững.