Chương trình 1719 đã và đang mang lại niềm vui cho người yếu thế tại tỉnh Thanh Hóa. Sau những ngày dài chờ đợi, gia đình chị Vi Thị Tấc, 23 tuổi, sống ở bản Mìn, xã Mường Mìn, sẽ được chuyển đến khu tái định cư cùng 80 hộ dân sinh sống ở khu vực có nguy cơ cao thiên tai trên địa bàn xã.

Cuộc sống đắp đổi mưu sinh nơi chân đồi ven suối, bên nách hai đứa con thơ, khiến vợ chồng chị chẳng tích cóp được nhiều. Chị Tấc sinh ra đã thuộc diện nghèo ở bản Chanh, xã Sơn Thủy. Lớn lên theo chồng xuống bản Mìn, song hoàn cảnh cũng chẳng khác, vẫn là hộ nghèo.

Chị Tấc kể: “Nhiều đêm dông bão, mưa dột phía trên, gió lùa bên vách, cả căn nhà cứ như một thân cây đung đưa theo gió, vợ chồng phải quấn vội 2 đứa nhỏ vào chiếc chiếu, tức tốc chạy sang nhà hàng xóm trú ẩn”. Nhưng đến ngày chính quyền thông báo được Nhà nước hỗ trợ đất ở, rồi công trình sắp xếp, ổn định dân cư các hộ dân bản Mìn và bản Luốc Lầu, xã Mường Mìn được khởi công trên đồi Pom Dụng phía sau nhà, vợ chồng chị cười ra nước mắt.

Chị bộc bạch: “Dẫu biết chuyển đến nơi ở mới còn tốn tiền xây nhà, vợ chồng có thể vay mượn trả dần, nhưng được ở nơi an toàn đã là một niềm hạnh phúc lắm rồi”. Công trình sắp xếp, ổn định dân cư các hộ dân bản Mìn và bản Luốc Lầu, xã Mường Mìn có tổng mức đầu tư trên 26,7 tỷ đồng, chủ yếu từ nguồn vốn Chương trình 1719, được xây dựng trên diện tích 5,2ha.

Với đầy đủ hạ tầng thiết yếu phục vụ đời sống sinh hoạt, công trình đang mang lại niềm hy vọng đổi thay cho hàng trăm con người. Cũng nhận được sự hỗ trợ thiết thực từ Chương trình 1719 là gia đình ông Vi Văn Lột, 68 tuổi, ở thôn Chiềng, xã Thắng Lộc.

Là hộ nghèo, có đất ở, nhưng cho đến trước tháng 3/2025 cả gia đình ông gồm 6 người già trẻ lớn bé vẫn phải sống dưới mái nhà tranh vách nứa. Được hỗ trợ 40 triệu đồng từ Chương trình 1719 và 40 triệu đồng của Ủy ban MTTQ tỉnh, gia đình ông Lột đã vay mượn thêm từ anh em họ hàng, vừa hoàn thiện căn nhà mới kiên cố hướng ra cánh đồng lúa.

Giai đoạn 2021-2025, đã có 3 dự án sắp xếp, ổn định dân cư tập trung được triển khai trên địa bàn các huyện cũ: Mường Lát, Quan Hóa, Quan Sơn, với tổng mức đầu tư trên 79,4 tỷ đồng, trong đó từ nguồn vốn Chương trình 1719 là 72,7 tỷ đồng.

Đến nay có 2 dự án đã hoàn thành, 1 dự án đã thi công đạt trên 80% khối lượng công trình. Dự kiến sẽ có 243 hộ dân sinh sống ở khu vực nguy cơ cao được định cư tại 3 dự án này.

Phó Giám đốc Sở Dân tộc và Tôn giáo Lê Minh Hành cho biết: Với nhiều nỗ lực, cố gắng, Thanh Hóa đã cơ bản hoàn thành các chỉ tiêu của Chương trình 1719 trong giai đoạn 2021-2025.

Kết quả đạt được trong thực hiện Chương trình 1719 đã góp phần quan trọng trong phát triển kinh tế – xã hội, đảm bảo quốc phòng – an ninh, cải thiện đời sống vật chất, tinh thần của người dân, tạo chuyển biến mạnh mẽ, thực chất diện mạo nông thôn vùng đồng bào dân tộc thiểu số và miền núi.

Năm 2024, tỷ lệ hộ nghèo vùng đồng bào dân tộc thiểu số và miền núi giảm còn 8,6% (giảm 6,73% so với năm 2023). Thu nhập bình quân đầu người không ngừng tăng qua các năm, đạt 44,39 triệu đồng/người vào năm 2024.

Cái khó không hoàn toàn ở sự thiếu quyết tâm, nhưng từ những vướng mắc khó khăn và bối cảnh sau sắp xếp tinh gọn tổ chức bộ máy đang đòi hỏi sự điều chỉnh phù hợp hơn trong thiết kế chính sách cũng như cách thức tổ chức thực hiện chương trình giai đoạn 2026-2030.

Xã Ninh Quới đang tích cực triển khai nhiều giải pháp đồng bộ để đẩy nhanh tiến độ xây dựng nhà ở cho các gia đình chính sách và thân nhân người có công với cách mạng, phát huy truyền thống đạo lý ‘Uống nước nhớ nguồn’. Tại ấp Ninh Phước, căn nhà của bà Trịnh Ngọc Ánh, đối tượng con liệt sĩ, đang bước vào giai đoạn hoàn thiện. Căn nhà mới khang trang được xây dựng với số tiền hỗ trợ 60 triệu đồng từ Chương trình xoá nhà tạm, nhà dột nát và Đề án hỗ trợ người có công về nhà ở của tỉnh.

Bà Ánh xúc động chia sẻ: ‘Nhà cửa trước đây tạm bợ, mưa dột, nắng nóng hầm hập. Nay được Nhà nước hỗ trợ, tôi mừng lắm. Giờ có nhà ở ổn định rồi, tôi ráng lo làm ăn, chăn nuôi để cải thiện cuộc sống’.

Tuổi trẻ xã Ninh Quới đã phát huy tinh thần xung kích, tình nguyện, đồng hành cùng chương trình xây dựng nhà ở cho gia đình chính sách. Đội hình hỗ trợ được thành lập với gần 30 đoàn viên, thanh niên. Các bạn không ngại nắng mưa, nhiệt tình tham gia, hỗ trợ ngày công cho các hộ chính sách gặp khó khăn.

Bà Phạm Thị Đèo, con liệt sĩ, cũng được hỗ trợ xây dựng căn nhà mới. Bà nghẹn ngào chia sẻ: ‘Tôi rất mừng khi được hỗ trợ 60 triệu đồng để xây mới căn nhà. Đặc biệt, các cháu đoàn viên thanh niên đã đến giúp đỡ ngày công, tôi cảm thấy ấm lòng’.

Chị Đào Thị Ngà, Phó Chủ tịch Uỷ ban MFTQ Việt Nam xã, quyền Bí thư Xã đoàn, cho biết: ‘Phát huy vai trò của tuổi trẻ, đoàn viên thanh niên xã tích cực đóng góp công sức để hỗ trợ các gia đình chính sách, vừa giúp đẩy nhanh tiến độ xây dựng, vừa tiết kiệm chi phí. Đó cũng là cách chúng tôi thể hiện lòng biết ơn sâu sắc với các gia đình chính sách, người có công với cách mạng’.

Theo UBND xã Ninh Quới, toàn xã có 267 hộ gia đình người có công và thân nhân liệt sĩ có nhu cầu hỗ trợ nhà ở. Nhờ nguồn kinh phí từ chương trình của tỉnh giai đoạn 2023-2025, đến nay địa phương đã xây dựng hoàn thành 202 căn, 65 căn còn lại đang được đẩy nhanh tiến độ, phấn đấu hoàn thành trước ngày 24/7/2025.

Ông Lê Văn Đẳng, Phó Chủ tịch UBND xã, cho biết: ‘Đảng uỷ, UBND xã đã thành lập các tổ thẩm định, kiểm tra tiến độ thi công, bảo đảm đúng các tiêu chí xây dựng ‘3 cứng’. Đồng thời, phân công cán bộ, đảng viên phụ trách từng hộ dân, giới thiệu người dân đến các cơ sở cung cấp vật liệu uy tín để chọn mua; thành lập các tổ xung kích hỗ trợ các hộ gặp khó khăn’.

Những ngôi nhà nghĩa tình ở Ninh Quới đã và đang được xây dựng mang ý nghĩa tri ân sâu sắc, giúp gia đình chính sách cảm thấy ấm lòng trước sự quan tâm của Đảng, Nhà nước và sự sẻ chia của cộng đồng.