Nhà sử học người Pháp Philippe Le Failler đã trình bày một cách chi tiết và sâu sắc về lịch sử của vùng đất mà sông Đà chảy qua trong hơn hai thế kỷ qua qua tác phẩm ‘Sông Đà: Lịch sử một vùng biên cảnh Việt Nam’. Trong tác phẩm này, ông đã đưa ra một quan điểm mới, bác bỏ quan điểm cho rằng vùng Tây Bắc xa xôi chỉ tiếp nhận lịch sử một cách bị động do vị trí địa lý cách xa trung tâm quyền lực.
Thay vào đó, Philippe Le Failler khẳng định vai trò đặc biệt của khu vực có sông Đà chảy qua như một không gian đa dạng, chứa đựng nhiều lãnh địa khác nhau. Khu vực này đóng vai trò là vùng đệm giữa các đế chế và vương quốc, và tích cực tham gia vào việc định hình không gian quyền lực và bản sắc của khu vực. Vì vậy, tác phẩm này là một câu chuyện rất đáng để kể, giúp người đọc hiểu rõ hơn về lịch sử và văn hóa của vùng đất này.
Tác phẩm ‘Sông Đà: Lịch sử một vùng biên cảnh Việt Nam’ không chỉ đơn thuần là một chuyên khảo lịch sử địa phương mà còn là một tác phẩm tổng hợp, trình bày một bức tranh toàn diện về khu vực này. Nơi đây là tụ hội của lịch sử, các dòng chảy văn hóa và số phận con người. Sông Đà, dưới nhãn quan của tác giả, không chỉ là một yếu tố địa lý mà còn là nơi chứa đựng những giao thoa thú vị giữa quyền lực, văn hóa và các cộng đồng đa sắc tộc.
Trong từng chương sách, Philippe Le Failler đã trình bày lịch sử biến động của khu vực sông Đà theo chiều thời gian, từ ảnh hưởng của Trung Quốc ở phía Bắc, người Lào ở phía Tây đến các tộc trưởng người Thượng và thực dân Pháp. Ông không chỉ dừng lại ở đó mà còn nghiên cứu lịch sử dòng tộc, gia đình, như trường hợp của tộc trưởng Đèo Văn Trì, để làm rõ những biến động này.
Cuốn sách dựa vào những tư liệu mà các chính quyền trước đã để lại, từ đó phác thảo nên bức tranh toàn cảnh của khu vực sông Đà trong lịch sử. Các tư liệu lịch sử này đã giúp tác giả tái hiện lại lịch sử của vùng đất này một cách sống động và chính xác.
Cuốn sách ‘Sông Đà: Lịch sử một vùng biên cảnh Việt Nam’ của Philippe Le Failler không chỉ là một tác phẩm lịch sử đơn thuần mà còn là một công trình nghiên cứu sâu sắc về văn hóa, quyền lực và cộng đồng trong khu vực sông Đà. Tác giả đã trình bày một cách rõ ràng và hấp dẫn về vai trò quan trọng của khu vực này trong lịch sử Việt Nam và giao thoa văn hóa giữa các dân tộc.
