Công nghệ 4.0 đang đóng vai trò quan trọng trong việc bảo tồn và phát huy giá trị di sản văn hóa tại Việt Nam. Sự tích hợp của công nghệ vào các bảo tàng và di tích lịch sử đã giúp không gian văn hóa trở nên sống động và hấp dẫn hơn, đặc biệt là đối với thế hệ trẻ. Sự đổi mới này không chỉ giúp bảo tồn di sản văn hóa mà còn tạo ra những trải nghiệm mới mẻ cho người tham quan.
Một trong những ví dụ nổi bật là Bảo tàng Mỹ thuật Việt Nam, nơi công nghệ 4.0 đã biến những tác phẩm nghệ thuật thành “câu chuyện hình ảnh sống”. Thông qua việc ứng dụng công nghệ, người xem có thể tương tác và khám phá các tác phẩm nghệ thuật một cách sâu sắc hơn. Từ năm 2021, lượng khách trẻ đến bảo tàng đã tăng vọt lên 40% tổng lượng khách tham quan. Không chỉ đến để học hỏi, nhiều người trẻ còn chia sẻ trải nghiệm của mình trên mạng xã hội, tạo ra hiệu ứng lan tỏa mạnh mẽ.
Văn Miếu – Quốc Tử Giám cũng là một điểm đến nổi bật với việc ứng dụng công nghệ 4.0 trong việc tái hiện truyền thống khoa cử xưa. Công nghệ 3D mapping, thực tế tăng cường (AR) và trí tuệ nhân tạo (AI) đã được sử dụng để tạo ra những trải nghiệm mới mẻ cho khách tham quan. Hệ thống trợ lý du lịch ảo, tour tham quan ảo 3D, và trải nghiệm VR360 cho phép khách tham quan khám phá di tích ở mọi lúc, mọi nơi.
Các buổi trình diễn ánh sáng 3D mapping ban đêm tại Văn Miếu đã biến nơi này thành một không gian văn hóa sáng tạo, giao thoa giữa truyền thống và hiện đại. Những sự kiện này không chỉ thu hút đông đảo du khách mà còn giúp quảng bá di sản văn hóa Việt Nam đến với công chúng quốc tế. Qua đó, việc “đánh thức” di sản bằng công nghệ không chỉ là xu hướng mà đang trở thành sứ mệnh chung.
Mục tiêu của việc ứng dụng công nghệ vào di sản văn hóa là giúp mỗi di sản có cơ hội kể lại câu chuyện của mình theo ngôn ngữ mới, lay động và lan tỏa trong cộng đồng số. Qua sự tích hợp của công nghệ, di sản văn hóa không chỉ được bảo tồn mà còn trở nên sống động và gần gũi hơn với công chúng. Điều này không chỉ góp phần phát huy giá trị di sản văn hóa mà còn quảng bá vẻ đẹp văn hóa Việt Nam đến với thế giới.
Trong tương lai, việc ứng dụng công nghệ 4.0 trong lĩnh vực di sản văn hóa sẽ tiếp tục được đẩy mạnh. Các công nghệ mới như trí tuệ nhân tạo, thực tế ảo và thực tế tăng cường sẽ được áp dụng rộng rãi để tạo ra những trải nghiệm mới mẻ cho người tham quan. Qua đó, di sản văn hóa Việt Nam sẽ được quảng bá đến với công chúng quốc tế một cách rộng rãi hơn, góp phần phát triển du lịch văn hóa và kinh tế địa phương.
Trước những lợi ích mà công nghệ 4.0 mang lại, nhiều bảo tàng và di tích lịch sử tại Việt Nam đã và đang triển khai việc ứng dụng công nghệ vào hoạt động bảo tồn và phát huy giá trị di sản văn hóa. Sự hợp tác giữa các cơ quan quản lý, các chuyên gia và doanh nghiệp công nghệ sẽ là chìa khóa để mở ra những cơ hội mới trong lĩnh vực này.
