Trong bối cảnh hiện nay, khi cuộc cách mạng công nghiệp lần thứ tư đang diễn ra mạnh mẽ và xu hướng toàn cầu hóa ngày càng sâu rộng, kinh tế số, thương mại điện tử và chuyển đổi số đã được xác định là những động lực then chốt thúc đẩy sự phát triển kinh tế – xã hội. Tại Đại hội Đại biểu Đảng bộ Bộ Công Thương lần thứ I, nhiệm kỳ 2025-2030, Cục trưởng Cục Thương mại điện tử và Kinh tế số, Lê Hoàng Oanh, đã trình bày một tham luận quan trọng về chủ đề ‘Hoàn thiện thể chế phát triển thương mại điện tử và chuyển đổi số đáp ứng yêu cầu cho kỷ nguyên mới’.
Giai đoạn 2020-2025, Chi bộ Cục Thương mại điện tử và Kinh tế số đã triển khai nhiều nội dung quan trọng và đạt được những kết quả đáng kể trong lĩnh vực phát triển thương mại điện tử và chuyển đổi số. Đáng chú ý, vào năm 2024, quy mô thị trường thương mại điện tử bán lẻ tại Việt Nam đã đạt khoảng 25 tỷ USD, tăng hơn 20% so với năm trước và chiếm khoảng 10% tổng mức bán lẻ hàng hóa và dịch vụ tiêu dùng. Thương mại điện tử đã trở thành một trong những lĩnh vực nổi bật, đóng góp hai phần ba giá trị kinh tế số quốc gia và đưa Việt Nam trở thành một trong những quốc gia có tốc độ phát triển thương mại điện tử nhanh nhất thế giới.
Không chỉ tập trung vào phát triển thương mại điện tử, công tác chuyển đổi số cũng được đẩy mạnh thông qua việc hoàn thiện các giải pháp kỹ thuật và quy trình số hóa. Điều này đã góp phần nâng cao chất lượng phục vụ cải cách hành chính và hiện đại hóa hoạt động của Bộ Công Thương. Gần 4 triệu hồ sơ trực tuyến đã được xử lý qua Cổng dịch vụ công của Bộ và đồng bộ hoàn toàn sang Cổng dịch vụ công quốc gia. Tỷ lệ số hóa tại Bộ Công Thương đã đạt 100%, và vào năm 2024, Bộ đã tiếp tục dẫn đầu các Bộ, ngành về chỉ số phục vụ người dân và doanh nghiệp qua dịch vụ công trực tuyến.
Tuy nhiên, bên cạnh những thành tựu đã đạt được, sự phát triển nhanh chóng của thương mại điện tử cũng đặt ra một số thách thức và vấn đề mới. Sự xuất hiện của các loại hình mới như thương mại điện tử xuyên quốc gia và thương mại điện tử trên mạng xã hội đòi hỏi một khung pháp lý đồng bộ và minh bạch để quản lý hiệu quả, bảo vệ người tiêu dùng và chống thất thu thuế. Ngoài ra, tốc độ tăng trưởng nhanh của thương mại điện tử cũng đặt ra rủi ro về môi trường và việc xây dựng, kết nối cơ sở dữ liệu vẫn còn nhiều dư địa để phát triển.
Để đáp ứng những yêu cầu trong kỷ nguyên mới trong giai đoạn 2025-2030, Chi bộ Cục Thương mại điện tử và Kinh tế số đã xác định rõ nhiệm vụ trọng tâm là tiếp tục thể chế hóa các chủ trương, chính sách lớn của Đảng và Nhà nước về phát triển thương mại điện tử và chuyển đổi số. Ba nội dung kiến nghị chính bao gồm: đẩy nhanh tiến độ hoàn thành dự án Luật thương mại điện tử, đẩy mạnh xây dựng và hoàn thiện hệ sinh thái số trong lĩnh vực công thương, và tiếp tục triển khai hiệu quả các chủ trương về phân cấp thủ tục hành chính cho địa phương và thực hiện mô hình chính quyền hai cấp.
Cục trưởng Lê Hoàng Oanh nhấn mạnh rằng thương mại điện tử và chuyển đổi số không chỉ là xu hướng mà còn là yêu cầu tất yếu để Việt Nam hội nhập và phát triển bền vững trong kỷ nguyên mới. Chi bộ Cục Thương mại điện tử và Kinh tế số sẽ tiếp tục bám sát chỉ đạo của Đảng ủy Bộ, phối hợp chặt chẽ với các đơn vị liên quan để tích cực triển khai các nhiệm vụ được giao, góp phần vào thành công chung của Đại hội Đảng bộ Bộ Công Thương nhiệm kỳ 2025-2030.
