Chuyển đổi số y tế đang là một thách thức lớn đối với các bệnh viện chuyên sâu tại Việt Nam. Tại Diễn đàn Y tế Việt Nam 2025, GS.TS Lê Hữu Song, Giám đốc Bệnh viện Trung ương Quân đội 108, đã chỉ ra những khó khăn trong việc ứng dụng dữ liệu lớn và trí tuệ nhân tạo (AI) trong chẩn đoán và điều trị y khoa. Theo ông, các bệnh viện càng lớn, càng chuyên sâu thì càng khó và chậm trong chuyển đổi số y tế.
Thách thức lớn nhất là thay đổi tư duy và con người. GS.TS Lê Hữu Song nhận định rằng nền tảng công nghệ, cơ sở hạ tầng là thách thức đầu tiên. Thực tế, nền tảng băng thông, hệ thống máy chủ chưa thực sự chuẩn hóa. Dữ liệu y tế có thể lớn nhưng chưa khai thác được do không thống nhất và chưa chuẩn hóa. Yếu tố quyết định, cũng là thách thức lớn nhất là con người, với sự e ngại thay đổi. Với bệnh án điện tử, quy trình từ chuyên môn, quản lý phải được xây dựng chuẩn. Nhưng không phải đơn vị nào, cá nhân nào cũng mong muốn việc đó.
Bệnh viện lớn chậm chuyển đổi số do nhiều lý do. Hồ sơ bệnh án điện tử là điểm cốt lõi trong chuyển đổi số y tế. Tuy nhiên, đến nay, chỉ có 270 cơ sở thực hiện xong việc này, trong số này, không nhiều bệnh viện hạng đặc biệt hoặc cấp chuyên sâu. Từ thực tiễn, GS.TS Lê Hữu Song cho rằng các bệnh viện càng lớn, càng chuyên sâu thì lại càng khó và chậm trong chuyển đổi số y tế. Mấu chốt vấn đề là “thay đổi tư duy”, trong khi thay đổi thói quen đơn vị càng lớn thì càng khó khăn.
Bệnh viện có hàng chục nghìn quy trình chuyên môn khác nhau. Văn bản giấy không kết nối với nhau, muốn chuyển đổi số, sử dụng AI, các đơn vị từ lâm sàng, cận lâm sàng, đến dược, trang thiết bị, kiểm soát nhiễm khuẩn… phải kết nối. Điều này đòi hỏi sự thay đổi lớn trong cách thức làm việc và quy trình vận hành của bệnh viện.
Chi phí đầu tư lớn cũng là một thách thức đối với các bệnh viện. Các chuyên gia tính toán, trung bình mỗi bệnh viện tuyến tỉnh cần đầu tư hơn 10 tỷ đồng để triển khai bệnh án điện tử. Với các bệnh viện quy mô lớn, số tiền đầu tư còn lớn hơn rất nhiều. Trước đó, Bộ Y tế yêu cầu đơn vị chuyên môn xây dựng quy định kết cấu chi phí ứng dụng CNTT trong giá dịch vụ khám chữa bệnh, cần hoàn thành trong tháng 6, tuy nhiên đến nay vẫn chưa có hướng dẫn.
Để đẩy nhanh chuyển đổi số y tế, các bệnh viện cần có lộ trình cụ thể và đầu tư thích đáng cho công nghệ và con người. Đồng thời, cần có sự hỗ trợ từ các cơ quan quản lý và ban ngành liên quan để tạo điều kiện thuận lợi cho quá trình chuyển đổi số. Ngoài ra, cần nâng cao nhận thức về tầm quan trọng của chuyển đổi số y tế và tạo sự đồng thuận trong toàn ngành y tế.
Bộ Y tế Việt Nam đang tích cực đẩy mạnh ứng dụng công nghệ thông tin trong ngành y tế, hướng tới xây dựng hệ thống y tế hiện đại, hiệu quả và chất lượng. Tuy nhiên, để đạt được mục tiêu này, cần sự chung tay của các bên liên quan, bao gồm cả các bệnh viện, cơ sở y tế và các doanh nghiệp công nghệ.
Chuyển đổi số y tế không chỉ là một yêu cầu mà còn là một cơ hội để ngành y tế Việt Nam phát triển và hội nhập quốc tế. Với sự quyết tâm và nỗ lực của toàn ngành, tin rằng mục tiêu chuyển đổi số y tế sẽ được thực hiện thành công.
